سایتی برای معرفی تورهای مسافرتی و گردشگری
آیین های محرمی ، ۱۲ چهل شمع روشن در چهل منبر

آیین های محرمی ، ۱۲ چهل شمع روشن در چهل منبر

تور مسافرتی: مردم برخی از شهرهای ایران در دهه اول محرم ۴۰ شمع در ۴۰ جایگاه روشن می کنند و شمع ۴۱ را برای گرفتن حاجت گرو نگه می دارند این آیین که به چهل منبر شهرت دارد، از زمان قاجار رواج پیدا کرد.
خبرگزاری مهر _ گروه جامعه؛ آئین های دهه اول محرم بیش از آئین های آن در ایام دیگر ماه محرم و صفر است. در جای جای ایران هر روستا و شهری یک مراسمی در سوگواری عزای حسینی برگزار می نماید. چهل منبر یکی از آئین های عاشورایی در ایران است که مردم خرم آباد، بروجرد، گرگان، اصفهان، لاهیجان به شکل گسترده برگزار می کنند. مردم شهرهای دیگر هم به تبعیت از آنها این مراسم را اجرا می کنند. این آئین در بین ایرانیها به عنوان میراث ناملموس شناخته شده و بنا بر این در لیست میراث ملی ایران ثبت شده است.
آیین چهل منبر که از زمان قاجار رواج پیدا کرد، در بروجرد مربوط به پیش از اسلام و در زمانی بود که از آتشکده جامع بروجرد در میدان جعفری فعلی که هنوز وجود دارد تا به آتشگاه چغا در هر ۱۰۰ گام یک منبر گذاشته و در آن آتش روشن می کردند برای آمرزیده شدن گناهان و چهل مین آن منبر بر تپه چغا بوده به صورتی فاصله چغا تا آتشکده که ۴ کیلومتر است ۴۰ تا آتش روشن می کردند. چهل منبر در بروجرد در نوع خود بی سابقه هست. چهل منبر در بروجرد در عصر تاسوعا و تا پاسی از نیمه شب ادامه دارد. مردم بروجرد صورت ها را می پوشانند و نام خدا را تکرار می کنند و به یاد درگذشتگان کربلا، شمع روشن می کنند. آنهایی که نذر دارند پس از این آئین، به نذر شربت، چای می پردازند. این آئین به اسامی دیگری همچون «چهل و یک منبر»، «چهل منبری»، «چهل منبران»، «شمع زنی»، «شمع گذاری» و «پامنبری» هم شناخته می شود. به بانیان این آئین و صاحبان منبرهای مخصوص آن «منبردار» و به شرکت کنندگان در آئین «شمع گذار» گفته می شود.

استجابت دعاها و رفع گرفتاری ها همچون اهداف زنان لر در این آئین معنوی است چونکه اغلب آنان اعتقاد دارند بعد از برگزاری هر آئین چهل منبر دعاهایشان برآورده شد و به همین خاطر هرساله به خاطر سپاسگزاری و تشکر از خداوند منان به این اقدام می پردازند.
حضور در این محفل با پای برهنه، نگفتن هیچ ذکری جز یا الله، روشن کردن شمع، برداشتن یک حبه قند از هر روضه و مجلس عزای سیدالشهدا (ع) همچون آئین های ویژه چهل منبر در استان لرستان است. چهل منبر در بروجرد در عصر تاسوعا و تا پاسی از نیمه شب ادامه دارد. این آئین به طور معمول در محله های قدیم بروجرد انجام می شود.

در اصفهان هم عزاداران چهل منبر، به یاد چهل منزلی برگزار می گردد که حضرت زینب (س) و دوده امام حسین (ع) از کربلا تا شام طی کردند. در این راه حضرت زینب (س) و سایر کاروان اسرا بر بلندی می رفتند و برای مردم در مورد ظلمی که به آنان رفته بود، سخنرانی می کردند. بنا بر این این مراسم پیاده روی در ۴۰ منزلی که منبری به مناسبت شهادت امام حسین (ع) در آنجا دایر است، انجام می شود. در کاشان نیز مردم ۷۲ شمع به نشانه ۷۲ تن روشن می شود و در سایر شهرها بر خلاف اصفهان، ۴۰ شمع روشن می شود و شمعی گرو گرفته نمی گردد.
مردم بصورت گروهی یا کاروانی، با پای پیاده یا بدون کفش، در یک راهپیمایی سوگوارانه، به راه می افتند و به نیت برآورده شدن حاجات و آرزوهایشان ۴۰ شمع را در ۴۰ منزل روشن می کنند. این ۴۰ منزل شامل تکیه ها، منازل شخصی، سقاخانه ها، مسجدها می شود. عزاداران چهل و یکمین شمع را به عنوان گرو برای رفع حاجتشان تا سال بعد نگه می دارند و سال بعد در صورتیکه حاجت خودرا گرفته باشند، آن شمع را در این رویداد آئینی روشن می کنند.

منبع: