راه آهن سراسری ایران در چهل و چهارمین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو بعنوان بیست و پنجمین اثر میراث فرهنگی ملموس ایران در لیست جهانی یونسکو به ثبت رسید.
به گزارش تور مسافرتی به نقل از شبکه خبر، در نشست عصر امروز (یکشنبه، سوم مرداد ۱۴۰۰ «۲۵ جولای ۲۰۲۱») چهل و چهارمین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو (UNESCO) پرونده راه آهن سراسری ایران (موسوم به راه آهن شمال – جنوب) مورد بررسی قرار گرفت و با تصویب اعضای کمیته، راه آهن سراسری ایران با طول حدود ۱۴۰۰ کیلومتر بعنوان بیست و پنجمین میراث فرهنگی ملموس و اولین میراث صنعتی کشورمان در لیست جهانی یونسکو به ثبت رسید.
تدوین پرونده ثبت جهانی مسیر راه آهن شمال و جنوب ایران در سال ۹۷ شروع شد. ساخت مسیر راه آهن سراسری ایران از بندر ترکمن در شمال کشور شروع شد و به بندر امام خمینی (ره) در جنوب کشور منتهی شد. آغاز راه اندازی راه آهن ایران در سال ۱۳۰۵ شمسی به تصویب رسید و یک سال پس از آن بود که مهندسان ایرانی، آلمانی و آمریکایی راه اندازی این مسیر ۱۳۹۴ کیلومتری را آغاز کردند.
مسیر راه آهن سراسری ایران نه تنها از حیث تکنیک و کیفیت ساخت، بلکه از بعد گردشگری و برخورداری از مناظر و جاذبه های طبیعی ویژه در جهان حائز اهمیت می باشد و بنابراین هم هم راه آهن جمهوری اسلامی ایران و هم وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی این مسیر تاریخی را برای ثبت در لیست میراث جهانی یونسکو درنظر داشتند و الان یونسکو در اجلاس چین به جهانی شدن این مسیر مملو از جاذبه های طبیعی، بناها و پل ها و ایستگاه ها و تأسیسات و حتی لوکوموتیوهای تاریخی رأی داد.
اگرچه پیشینه راه اندازی و بهره برداری موفق اولین راه آهن در ایران به دوره قاجار و سال ۱۲۲۷ خورشیدی (۱۸۴۸ میلادی) از رشت به بندر پیربازار و بندر انزلی بازمی گردد که بقایای آن همچنان در راه رشت به پیربازار با یک لوکوموتیو بخار در محوطه اداره کل بنادر استان گیلان وجود دارد اما تحقق کامل این آرزوی ملی تا سال ۱۳۰۶ به طول انجامید. در سال ۱۳۰۶، قرارداد نقشه برداری برای راه اندازی خطوط راه آهن با کنسرسیومی متشکل از کمپانی آمریکایی یولن و شرکتهای آلمانی فیلیپ هولتسمان – ویولیوس برگر و زیمینس باواونیون به بهای هر کیلومتر حداکثر ۳۶۸ تومان بسته شد.
بهره برداری کامل از طریق آهن سراسری ایران در سال ۱۳۱۴ شروع شد و علی منصور، وزیر راه و شهرسازی وقت، در دوازدهم مرداد ۱۳۱۴ لایحه ای برای تشکیل مؤسسه راه آهن دولتی کشور به تصویب مجلس شورای ملی رساند تا از اول مهر ۱۳۱۴ «نگاهداری و به کارانداختن همه اموال و اثاثیه و ابنیه و وسایل نقلیه و ساختمان های فنی متعلق به خطوط آهن و کشتیرانی دریاچه ارومیه» را به عهده بگیرد.
پرونده ثبت جهانی مسیر راه آهن سراسری شمال – جنوب ایران در یونسکو به هشت ناحیه با خصوصیات مشترک اقلیمی در داخل هر ناحیه و متمایز با سایر نواحی تقسیم شد و ۸۹ ایستگاه منتخب هم به علت اهمیت ارزش های تاریخی و کارکردی مورد مطالعه و مستندنگاری قرار گرفت.
این مسیر از بندر ترکمن در شمالی ترین نقطه آن آغاز و به بندر امام خمینی در جنوبی ترین نقطه منتهی می شود و در میانه راه از ایستگاه های مهمی همچون قائمشهر، گدوک، گرمسار، تهران، اراک، دورود، شهبازان و اندیمشک عبور می کند.
منبع: تور مسافرتی
