در نوروز؛ دیدن قلعه بیرجند را از دست ندهید

تور مسافرتی: قلعه تاریخی بیرجند یکی از قدیمی ترین و بزرگ ترین بناهای تاریخی شهر بیرجند است که در زمان های قدیم برای حفاظت و نگهبانی از مردم شهر ساخته شده است و هنوز هم با قرار گیری در یکی از مرتفع ترین نقاط شهر، عظمت و ابهت خاصی دارد.
قلعه تاریخی بیرجند یکی از قدیمی ترین و بزرگ ترین بناهای تاریخی شهر بیرجند است که در زمان های قدیم برای حفاظت و نگهبانی از مردم شهر ساخته شده است و هنوز هم با قرار گیری در یکی از مرتفع ترین نقاط شهر، عظمت و ابهت خاصی دارد.
به گزارش تور مسافرتی به نقل از ایسنا، بیرجند، بعنوان مرکز استان خراسان جنوبی، آثار باستانی ارزشمندی را در دل خود جای داده است. دوره صفویه را دوره بسیار مهمی در تاریخ این شهر می دانند که شکوفایی و گسترش زیادی را برای آن در بر داشت.
بناهای تاریخی زیادی از این دوران در بیرجند باقی مانده اند که از شاخص ترین آنها می توان به قلعه تاریخی بیرجند و عمارت و باغ اکبریه اشاره نمود.

قلعه تاریخی بیرجند یکی از قدیمی ترین و بزرگ ترین بناهای تاریخی شهر بیرجند است که در زمان های قدیم برای حفاظت و نگهبانی از مردم شهر ساخته شده است و هنوز هم با قرارگیری در یکی از مرتفع ترین نقاط شهر، عظمت و ابهت خاصی دارد.
قلعه بیرجند نام های دیگری باز دارد که می توان به «قلعه ته ده»، «قلعه پایین شهر» و هم چنین «دژ بیرجند» اشاره نمود.
این قلعه در درون شهر بیرجند و بر فراز یک تپه در شمال غرب شهر ساخته شده است. از بالای برج های این قلعه می توانید بافت قدیم و جدید شهر بیرجند را مشاهده کنید.
تاریخچه
این قلعه بزرگ در دوران صفویه در بیرجند راه اندازی شده است. در برخی از منابع در مورد این قلعه این گونه نوشته شده است که این قلعه هسته اولیه شهر بیرجند شمرده می شود.
در زمان های قدیم در بیرجند تعدادی قلعه، ارگ و بناهای بزرگ وجود داشته که در سده چهاردهم خورشیدی آثاری از آنها باقی مانده است.
هدف از ساخت این قلعه دفاعی و نظامی بوده است، بطوریکه از دوره صفویه تا قاجاریه مردم بیرجند را از تهاجم دشمنان خارجی خصوصاً ترکمن ها و ازبک ها محافظت کند. ساکنین این قلعه در گذشته نگهبانانی بودند که وظایفی همچون تامین امنیت و رساندن اخبار را بر عهده داشتند.
با عنایت به این که این قلعه در بافت قدیمی شهر ساخته شده است، از بلندای این قلعه می توانید گوشه هایی از بافت قدیمی شهر بیرجند را باز در اطراف قلعه تماشا کنید.

مشخصات بنا
وسعت قلعه بیرجند در حدود ۳۰۰۰ متر مربع است. در ساخت این قلعه از مصالحی همچون خشت، گل و چینه استفاده شده است. این قلعه دارای دو در ورودی است که یکی از آنها در ضلع شمالی و در دیگر در ضلع غربی واقع شده است.
در چهار طرف قلعه برج هایی را می بینید که به شکل استوانه ای ساخته شده اند. همگی این برج ها دو طبقه هستند. البته لازم است بدانید که در ابتدا تعداد کل برج های قلعه ۷ عدد بوده که یکی از آنها در گذر زمان از بین رفته است و هم اکنون ۶ برج باقی مانده را می توانید تماشا کنید. در داخل هر کدام از این برج ها باز روزنه هایی به چشم می خورند که به منظور دیدبانی و تیراندازی در مواقع نیاز تعبیه شده بودند.
هم چنین دیوارهای این بنا باز با بزرگی و هم چنین شکل برآمده ای که دارند، امکان انجام دیدبانی بر فراز باروها را برای نگهبانان بهتر فراهم می کردند. در نگاه کلی باید اشاره نماییم که پلان این قلعه به صورت یک چهار ضلعی با چهار برج در چهار گوشه آن به اضافه دو برج در دو ضلع شرقی و غربی است.
انبارهایی باز در این قلعه ساخته شده بود تا در آنها آب و آذوقه ذخیره شود تا در مواقع اضطراری مورد استفاده قرار گیرد. جالب است بدانید که راهروهایی زیرزمینی باز ساخته شده بودند که این قلعه را به برخی از بناهای مهم شهر بیرجند مثل ارگ بهارستان، ارگ کلاه فرنگی، قنات قصبه و خانه افراد مهمی که به حکومت آن زمان مرتبط بودند، باز وصل می کرده است. مثلا اگر دشمن حمله می کرد، افراد مهم حکومتی می توانستند همراه با خانواده هایشان بوسیله این مسیرهای زیرزمینی به قلعه بیرجند بروند و در آنجا پناه گیرند!
مکانی جذاب برای گردشگران
قلعه تاریخی بیرجند همیشه در طول سالیان اخیر، یکی از اصلی ترین اماکن گردشگری شهر بیرجند بوده و بنا بر این در روزهای رونق گردشگری در کشور مثل عید نوروز یا حتی تابستان از جانب مسئولین گردشگری شهر بسیار مورد توجه است.
بعنوان مثال اگر در روزهای نوروز به این قلعه سری بزنید، حتما سفره هفت سین زیبایی در وسط محوطه قلعه در نظر شما جلب توجه خواهدنمود.
حالا اگر موسیقی سنتی خراسان هم در محوطه پخش شود، می تواند مکملی برای شکوه قلعه باشد و روزی خوش و خاطره ای به یاد ماندنی را برای تمام توریستهایی که بیرجند را برای سفر خود انتخاب می کنند، به ارمغان بیاورد.