تور مسافرتی: اجرای طرح واکسیناسیون عمومی و صدور ویزای توریستی، نویدی برای فعالان گردشگریست که حالا باید خلاقیت خودرا برای دوران پساکرونا به کار گیرند و در بازارهای جهانی برای جذب گردشگران رقابت کنند.
خبرگزاری مهر _ گره جامعه؛ ۱۹ ماه از فراگیری کرونا در ایران گذشت. از همان روزهای اول موضوع ورود توریستهای خارجی به ایران تحت تاثیر قرار گرفت. پروازها محدود و یا قدغن شد. این مساله تنها برای مرزهای ایران اتفاق نیفتاد. تمام کشورهای دنیا مرزهایشان را به روی توریستهای خارجی بستند. گردشگری داخلی نیز با پایین و بالا رفتن تب کرونا، محدود و محدودتر شد تا جایی که تعدادی از مناطق و شهرها در ایران و جهان قرنطینه شدند.
اگرچه ایران تا سال ها با رشد لاک پشتی ورود توریست مواجه بود اما این دفعه گردشگران پشت مرزها ماندند و تورهایی که خریده بودند معطل ماند تا شاید اوضاع بهتر شود. اما این اتفاق نیفتاد و بسیاری از تورگردانان گرفتار ضررهای مالی شدند و یا با تصمیم شرکت های کارگزار به این نتیجه رسیدند که وعده سفر در آینده را به مسافرانشان بدهند.
اما اقامت طولانی مدت منحوس ترین توریست در کشورها، که همان کروناست، سبب شد تا دولت ها و مردم و فعالان گردشگری به ویژه در کشورهایی که اقتصادشان به گردشگری وابسته است، به این نتیجه برسند که تداوم خواب این صنعت، سبب مرگ اقتصادشان خواهد شد. بدین سبب بعد از مدت ها به این نتیجه رسیدند که باید با انجام برخی تدابیر، راهی جهت زندگی با ویروس پیدا کنند.
بارها فعالان گردشگری با متولیان در وزارت میراث فرهنگی جلسه گذاشته و اعلام نمودند که می خواهند با ستاد مقابله با کرونا صحبت کرده و آنها را درباره نحوه ورود توریستهای خارجی بصورت محدود و کنترل شده توجیه کنند اما هیچ گاه در دولت قبل چنین فرصتی به فعالان گردشگری داده نشد بعد از جلب توجه و امید به واکسن های تولید شده و بعد از آن افزایش تعداد افرادی که واکسن زده اند، دنیا به این نتیجه رسید که حالا می توان مرزها را باز کرده و صنعت گردشگری را احیا کرد. تعدادی از کشورها زودتر توانستند تدابیری بیندیشند چون جمعیت کمتری داشتند و افراد واکسینه شده بیشتری را ایمن کردند. اما در این میان ایران تا همین الان هم جز ویزای تحصیلی و پزشکی و تجاری، هیچ ویزای توریستی به توریستهای خارجی نمی دهد.
بارها و بارها فعالان گردشگری با متولیان در وزارت میراث فرهنگی جلسه گذاشته و اعلام نمودند که می خواهند با ستاد مقابله با کرونا صحبت کرده و آنها را درباره نحوه ورود توریستهای خارجی بصورت محدود و کنترل شده توجیه کنند اما هیچ گاه در دولت قبل چنین فرصتی به فعالان گردشگری داده نشد. نه فقط آنها بلکه وزیر میراث فرهنگی و معاون گردشگری سابق هم نمی توانستند مسئولان ستاد کرونا را در این زمینه توجیه کنند در حقیقت در هیچیک از جلسات، نماینده ای از وزارت میراث فرهنگی حضور نداشت.
طبق آخرین آمار ارائه شده از طرف وزارت بهداشت، تا کنون ۳۶ میلیون و ۹۰۸ هزار و ۱۹۱ نفر دوز اول واکسن کرونا و ۱۵ میلیون و۸۲۴ هزار و ۵۲۰ نفر نیز دوز دوم را تزریق کرده اند و مجموع واکسن های تزریق شده در کشور به ۵۲ میلیون و ۷۳۲ هزار و ۷۱۱ دوز رسید.
حالا با سرعت گرفتن واکسیناسیون و صحبت های وزیر میراث فرهنگی با وزیر جدید بهداشت و رییس جمهور، اوضاع کمی تغییر کرده و امیدها برای جان دادن به صنعت گردشگری بیشتر شده است.
اواخر شهریور ماه بود که عزت الله ضرغامی در مراسم تودیع و معارفه معاونانش اظهار داشت: «با رییس جمهور درباره منع صدور روادید توریستی صحبت کرده است و این ممنوعیت برداشته می شود. البته نگرانی هایی درباره ویروس وجود دارد که توضیح داده ام. چون در خیلی از کشورها صدور روادید را آغاز نموده اند و ما هم باید شروع نماییم.»
همین موضوع جرقه ای روشن برای فعالان گردشگری بود که به آینده صنعت امیدوار شوند. اما چه امیدواری؟ تعدادی از مدیران واحدهای بوم گردی اعلام نمودند که خانه هایشان را یا واگذار کرده و یا دیگر توان بلند شدن ندارند و تعدادی از آنها، مبادرت به فروش کرده اند چون نمی توانستند بدون گردشگر، از پس هزینه هایش برآیند. برخی که در شهرهای کوچک خانه ای را به بوم گردی تبدیل نموده اند؛ کمتر امید دارند.
طبق گزارش سازمان جهانی جهانگردی، صنعت گردشگری حداقل تا ۵ سال دیگر می تواند به دوره پیش از کرونا برگردد
آژانس های مسافرتی نیز به همین مشکلات گرفتار شده اند. آنها هم بسیاری از نیروهای خودرا تعدیل کرده اند. اما آیا این صحبت ها موجب خواهد شد تا آنها امیدوار به آینده شوند؟
طبق گزارش سازمان جهانی جهانگردی، صنعت گردشگری حداقل تا ۵ سال دیگر می تواند به دوره پیش از کرونا برگردد. این نکته درباره ایران که صنعت گردشگری ضعیف تری نسبت به کشورهای دیگر دارد، چقدر طول خواهد کشید همین موضوع است که برخی را ناامید از امیدها و تدبیرها می کند.
از سویی هنوز برنامه ویژه ای برای جبران خسارت های متحمل شده فعالان صنعت گردشگری در ایران نشده است. بااینکه وزیر میراث فرهنگی بتازگی در صفحه مجازی خود نوشته که با صدور ویزای توریستی موافقت شده است و استانداران پیشنهادی هم برنامه های خودشان را برای گردشگری پساکرونا اعلام نموده اند اما برنامه ای از طرف این وزارتخانه برای جبران خسارت ها و فعالیت در پساکرونا دیده نشده است.
ابلاغ دستورالعمل صدور ویزای گردشگری ایران
با این وجود درباره نحوه ورود توریستهای خارجی به ایران، در همین چند روز اخیر، علی اصغر شالبافیان معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی از ابلاغ مصوبه ازسرگیری صدور ویزای گردشگری ایران به دستگاه های مرتبط آگاهی داده است.
در این مصوبه که به تصویب ستاد ملی مدیریت کرونا رسیده و صدور روادید گردشگری را برای همه مترددین طبق دستورالعمل ها از مرزهای بین المللی بلامانع دانسته، آمده که ورود و خروج مستقیم و غیرمستقیم (گروهی انفرادی) اتباع ایرانی و خارجی از/به مرزهای زمینی همانند مرزهای هوایی با ارائه کارت واکسن، آزمایش PCR منفی و رعایت پروتکل ها و دستورالعمل مورد تأیید وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از اول آبان ماه سال جاری بلامانع است. این مصوبه شامل تردد مستقیم و غیرمستقیم از / به کشورهای پرریسک اعلامی سازمان بهداشت جهانی توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نخواهد شد. اگر در روند بیماری کشورهای همسایه تغییری حاصل شود که نیازمند اعمال محدودیت یا ممنوعیت تردد مسافری باشد، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بعنوان مرجع تخصصی مراتب را اعلام می کند و اقدامات بعدی از طرف کمیته امنیتی، اجتماعی و انتظامی صورت می گیرد.
همچنین بمنظور مدیریت روند بیماری در داخل، تردد مسافری (انفرادی گروهی) با اولویت مرزهای زمینی که دارای امکانات و زیرساخت های لازم است از تاریخ مورد اشاره (اول آبان ماه) شروع خواهد شد: شلمچه در استان خوزستان (عراق)، مهران در استان ایلام (عراق)، پل دشت در استان آذربایجان غربی (نخجوان)، پرویزخان در استان کرمانشاه (عراق / اقلیم کردستان)، تمرچین در استان آذربایجان غربی (عراق)، سوداگر در استان آذربایجان غربی (ترکیه)، سرو در استان آذربایجان غربی (ترکیه)، باشماق در استان کردستان (عراق / اقلیم کردستان)، جلفا در استان آذربایجان شرقی (نخجوان)، نوردوز در استان آذربایجان شرقی (ارمنستان)، بیله سوار در استان اردبیل (جمهوری آذربایجان)، آستارا در استان گیلان (جمهوری آذربایجان)، دوغارون در استان خراسان رضوی (افغانستان)، میلک در استان سیستان و بلوچستان (افغانستان) و میرجاوه در استان سیستان و بلوچستان (پاکستان). ضمن این که تردد وسایل نقلیه عمومی و شخصی با رعایت پروتکلهای بهداشتی از این مرزها بدون مانع خواهد بود.
در واقع بعد از این مصوبه، فعالان صنعت گردشگری باخبر شدند که مقرر است از اول آبان ماه درها به روی توریستهای خارجی باز شود. همین موضوع، سوژه ای برای بحث های شبانه فعالان گردشگری در فضاهای مجازی مانند کلاب هاوس شده است. این که باید از این به بعد چه کار نماییم و ورود توریست خارجی به ایران با چه تغییراتی مواجه خواهد شد؟
در این باره کاظم عطایی یکی از فعالان صنعت به خبرنگار مهر اظهار داشت: نمی توان پنهان کرد که امیدهایی هر چند کوچک در فعالان به وجود آمده است اما باید دید وزارت میراث فرهنگی چطور می خواهد، تورهای گردشگری را هدایت کند تا هم مردم از ورود توریستهای خارجی عصبانی نشوند و هم این که تب کرونا در ایران بالا نرود. هر چند که فعالان گردشگری می دانند، گردشگر هایی را باید بپذیرند که مشکلی نداشته باشند و آنها را به مناطق امن بهداشتی و فضاهای اقامتی استاندارد ببرند.
چند راه حل برای پساکرونا
عطایی پیشنهاد کرد تا پیش از اول آبان دستورالعمل پذیرش مسافر خارجی به فعالان تورهای ورودی داده شود تا هم آژانس ها بدانند چه اقدامی باید صورت گیرد و هم هتل ها و مراکز اقامتی. در حقیقت راه روشنی برای ورود توریستهای خارجی ایجاد شود.
عطایی همین طور به این مساله اشاره نمود که باید فرهنگ سازی در زمینه گردشگران ورودی به ایران صورت گیرد. او معتقد می باشد که هنوز اگر ایرانیها توریست چینی ببینند ممکنست مانند روزهای اول برخورد خوبی با آنها نداشته باشند چنانچه این گردشگران وقتی به کشورهای دیگر نیز رفته اند، رفتار معقولی از طرف میزبانان نداشته اند و در مواردی سبب ناراحتی گردشگران چینی شده است.
جمشید حمزه زاده رییس جامعه هتلداران کشور هم گفته است: مطمئناً صدور مجدد این روادیدها سبب رونق صنعت در کشور خواهد شد اما باتوجه به اینکه توریستهای خارجی، مقاصد و هتل های مشخصی دارند، تنها برخی دفاتر خدمات مسافرتی و قسمتی از فعالان این صنعت از آمدن آنها بهره خواهند برد.
برای اینکه سایر فعالان صنعت گردشگری هم از رکود بیرون بروند، باید دولت طرح های گردشگری داخلی را اجرائی کند و با ارائه تسهیلات به کارمندان، بازنشستگان و دیگر گروه ها، کمک حال فعالان این صنعت باشد حمزه زاده اشاره کرد: برای اینکه سایر فعالان صنعت گردشگری هم از رکود بیرون بروند، باید دولت طرح های گردشگری داخلی را اجرائی کند و با ارائه تسهیلات به کارمندان، بازنشستگان و دیگر گروه ها، کمک حال فعالان این صنعت باشد.
حمزه زاده معتقد می باشد که مصوبه ازسرگیری صدور روادید با کارت واکسن می تواند خون تازه ای در رگ های این صنعت باشد اما به طرح های دیگری هم نیاز دارد.
در واقع اگر قرار باشد از آبان ماه شاهد حضور توریستهای خارجی در ایران باشیم لازم است برخی تمهیدات اندیشیده شود تا شکل میهمان نوازی از مسافران خارجی مدبرانه تر و بهتر باشد. بعنوان مثال به همراه داشتن کارت واکسن همانند پاسپورتی که هر توریست باید هنگام سفر با خودش به همراه ببرد می تواند اطمینانی در میزبان بوجود آورد.
میزبانان در صنعت گردشگری نیز می بایست خودرا برای توریستهایی که حالا کمی وسواس تمیزی در مسافرت پیدا کرده اند، آماده کنند. هتل ها و مراکز اقامتی باید بیشتر از قبل پروتکلهای بهداشتی را رعایت نمایند. میهمان پذیرها و هاستل هایی که کارهای خودرا به روز نکرده و به تمیزی اهمیتی نمی دهند از این دور خارج می شوند. حالا نه فقط مسافران خارجی بلکه مسافران ایرانی هم به سلامت مرکز اقامتی و گردشگری که خواهند رفت اهمیت بیشتری می دهند.
جایزه ای برای فعالان گردشگری و ترغیب آنها به جذب مسافر خارجی
حالا وقت آن رسیده که تأسیسات گردشگری و جاذبه ها و مراکز توریستی خودرا به دنیا بعنوان نقاط امن و سالم معرفی کنند. چه بهتر بود اگر برای فعالان گردشگری جایزه ای همانند جایزه صادراتی یا جایزه ای برای جذب توریستهای خارجی در نظر گرفته می شد تا آنها را به فعالیت دراین زمینه ترغیب کند. چون وقت آن رسیده که کمی حال این صنعت از ضررهایی که دیده بهتر شود.
اگر قرار باشد هجوم توریست در نقطه ای یا حتی شهری زیاد باشد، توریست خارجی ترجیح خواهد داد به این نقطه نرود. اصلاً تورهای مسافرتی می کوشند مسافرشان را از این نقاط دور کنند. بدین سبب بازدید از اماکن گردشگری و سایت های تاریخی می بایست هدفمندتر و ضابطه مند باشد و فواصل زمانی و انسانی در آنها رعایت شود.
اینها مواردی است که باید در یک اتاق فکر مورد بررسی قرار گیرند. بدین سبب همانطور که رییس جامعه هتلداران ایران هم گفته تنها ورود توریست خارجی و صدور روادید گردشگری راه حل نیست بلکه باید در کنارش برنامه ریزی های دیگری نیز انجام داد.
