اعتراض به منع پژوهشكده باستان شناسی از تهیه نقشه باستانی

تور مسافرتی: باستان شناسان درباره اینکه مدیریت پژوهشگاه میراث فرهنگی، پژوهشکده‌ی باستانشناسی را از تهیه نقشه دیرینه شناسی منع کرده؛ نامه ای به وزیر علوم نوشتند و به این اقدام اعتراض کردند.

به گزارش تور مسافرتی به نقل از مهر، جامعه باستان شناسان ایران نامه ای سرگشاده به منصور غلامی، وزیر محترم علوم، تحقیقات و فناوری نوشته و آورده اند که:
در سال ۱۳۸۳ «پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری» با هدف «پاسخگویی به بخشی از نیازهای پژوهشی کشور در زمینه میراث فرهنگی و گردشگری» به استناد مجوز (شماره‌ی ۶۵۰۳/۲۲) شورای گسترش آموزش عالی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، طبق قانون اهداف و وظایف و تشکیلات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری (مصوّب ۱۸/۵/۱۳۸۳) تأسیس شد. تا پیش از تشکیل و تأسیس پژوهشگاه مذکور بخش قابل توجهی از فعالیتهای آن در چارچوب معاونت پژوهشی سازمان میراث فرهنگی انجام می پذیرفت.
در اوایل دهه‌ی ۱۳۸۰ با ادغام دو سازمان میراث فرهنگی و ایرانگردی و جهانگردی که بعداً صنایع دستی هم به آنها اضافه گردید سازمان کنونی «میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری» پدید آمد. در خلال پانزده سال قبل «پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری» مأموریتی درمورد انجام بعضی از مهمترین و بنیادیترین جنب ههای علمی و تحقیقاتیِ در رابطه با فرهنگ و تمدن ایران را برعهده داشته که بعضی از آنها نظیر باستانشناسی جنبه‌ی حاکمیتی داشتهاند و علی الظاهر با تفویض اختیارات از جانب مقام ریاست سازمان میراث فرهنگی انجام می گیرد (از پیچیدگی این مورد و جزئیات عدیده ای که در این زمینه وجود دارد و در این نامه قابل طرح نیست ناگزیر صرف نظر میکنیم تا به دغدغه این نامه بپردازیم).
استحضار دارید که در سال ۱۳۸۹ بنا به تصمیم غیرکارشناسی و شتاب زده‌ی مقامات دولتهای نهم و دهم، بهویژه رییسِ وقتِ سازمان میراث فرهنگی و گردشگری آقای حمید بقایی، بخشهای مهمی از این سازمان و همچون «پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری» به بهانه‌ی کاستن از تراکم جمعیت تهران و مقابله با خطرات احتمالی زلزله‌ی تهران به شهرهای اصفهان، شیراز و مرودشت انتقال یافت و این امر آسیبهای فراوانی به اسناد و مدارک، تجهیزات آزمایشگاهی و هم نیروی انسانی متخصص وارد کرد. صرف نظر از آسیبهای ویرانگر و گسستی که پدید آمد، مروری کلی بر فعالیتهای پژوهشگاه میراث فرهنگی نشان میدهد که مأموریتهای محوله به هر دلیلی (که دلایل آن قابل بحث و ارزیابی است) چنانکه باید به اجرا درنیامده است؛ به گونه ای که امروزه پژوهشگاه میراث فرهنگی به هیچ وجه همپای نام و آوازهای که دارد رشد علمی نیافته و اهداف، وظایف و کارکردهای آن نیازمند بازنگری و بازتعریف است.
در همین زمینه باید اشاره نماییم «پژوهشکده‌ی باستانشناسی» که متولی انجام مطالعات باستانشناسی کشور است و یکی از زیرمجموعه های پژوهشگاه میراث فرهنگی محسوب می شود، وضعیتی مهجور، مبهم و منزوی دارد. این پژوهشکده نسبت به گستره‌ی فعالیتهایی که در سراسر ایران میبایست بر عهده داشته باشد به شدت با فقر زیرساختها مواجه می باشد. فقدان یا نبودِ آزمایشگاههای مربوط به علوم باستان شناختی، کتابخانه‌ی تخصصی، مکان مستقل، نیروی انسانی متخصص کافی، و نظایر اینها در کنار سوء مدیریت و تغییرات پیاپی مدیران پژوهشگاه میراث فرهنگی و به تبع آن پژوهشکده باستانشناسی در پانزده سال گذشته، باستانشناسی کشور را با وضعیت وخیمی مواجه کرده است.
یکی از این سوء تدبیرها مبحث تهیه‌ی «نقشه‌ی باستانشناسی کشور» (سامانه‌ی اطلاعات باستانشناسی) است که اخیراً سرنوشت غم انگیزی پیدا کرده است. این برنامه که سرآغاز آن به دهه‌ی ۱۳۴۰ میرسد، در اواخر دهه‌ی ۱۳۸۰ و آغاز دهه‌ی ۱۳۹۰، به رغم همه کاستیها، پیشرفت نسبتاً قابل توجهی یافته بود. اما اخیرا مشخص شده که مدیریت پژوهشگاه میراث فرهنگی بدون هیچ توضیحی پژوهشکده‌ی باستانشناسی را از انجام این برنامه منع کرده و با برکناری گروه متخصصانِ مسئول و همکار این برنامه، آن را به افرادی غیرمتخصص در معاونت «اداری_مالی و توسعه‌ی مدیریت» پژوهشگاه سپرده است.
«سامانه‌ی اطلاعات باستانشناسی ایران» منبعی بنیادین برای آگاهی های پایه ای باستانشناسی ایران و امور در رابطه با آن (مشتمل بر اطلاعات تاریخی، نقشه ها، مختصات جغرافیایی، سوابق کاوشها و مطالعات، توصیف داده ها و یافته ها، کلیه اطلاعات محوطه ها و اماکن باستان شناختی کشور و وضع موجود آنها، و غیره) است که ضمن اهمیت در زمینه‌ی مدیریت منابع فرهنگی و باستانشناختی کشور همچون حافظه ای برای یک و نیم قرن باستانشناسی میهن ما به شمار می آید.
لذا با عنایت به موارد پیشگفته از جنابعالی درخواست میشود دستور فرمایید با استفاده از ابزارهای قانونی و نظارتیِ تحت اختیار آن وزارت، اقدام لازم و عاجل جهت برآوردن مصالح و منافع عمومی کشور در مورد دغدغه‌ی مذکور به عمل آید و مدیران پژوهشگاه میراث فرهنگی و سازمان میراث فرهنگی و گردشگری به پاسخگویی درباره‌ی موارد مطروحه فرا خوانده شوند.