به گزارش تور مسافرتی یک قزوین پژوه اظهار داشت: استان قزوین دارای آیین ها و سنت های متنوعی است که متأسفانه اغلب آنها به مرور زمان به فراموشی سپرده شده است.
رضا ارداقیان، شاعر و قزوین پژوه در گفتگو با ایسنا با اشاره به آداب و سنن قزوین خاطرنشان کرد: استان قزوین دارای آیین های مختلفی است که بعضی از آنها تقریباً از بین رفته و برخی هم همچنان به قوت خود باقی است.
وی ادامه داد: یکی از مهم ترین مراسمی که مردم برای حفظ آن تلاش می کنند آیین پنجاه به در است، این مراسم ۵۰ روز پس از سال تحویل در ۱۹ اردیبهشت ماه در محل مصلی (مکانی در دل باغستان سنتی قزوین) برگزار می شد، در این روز مردم برای آمدن باران دعا می کردند و اگر آن سال بارندگی خوب بود شکر نعمت می کردند.
این پژوهشگر اظهار نمود: این مراسم درگذشته شکل و شمایل دیگر داشته است به صورتی که دست اندرکاران باغستان سنتی ازجمله باغداران، باغبان ها، دخوها و میراب ها در یک گردهمایی در مصلی جمع می شدند و علاوه بر برگزاری دعای باران، در مورد مسائل مربوط به باغستان تبادل نظر می کردند؛ این مراسم به صورت سالیانه برگزار می شد.
وی تاکید کرد: این رسم همچنان پابرجا می باشد اما مردم شبیه مراسم روز طبیعت (۱۳ به در) کنار هم جمع می شوند، به طورکلی در برنامه های آیینی قزوین خوراکی ها نقش مهمی دارند و هر مراسم خوراکی خاص خودش را دارد؛ در مراسم ۵۰ به در هم مردم از غذای محلی دگماج و آش رشته استفاده می نمایند.
مراسم سوهشت
ارداقیان بیان کرد: علیرغم این که این مراسم باقی مانده است بعضی از آیین ها سنتی قزوین فراموش شده است، یکی از مراسم های فراموش شده «سوهشت» یا همان «سه هشت» است این مراسم به علت این که کاربرد ندارد به کل فراموش شده است.
وی تاکید کرد: «سه هشت» یعنی سه تا هشت روز یعنی ۲۴ روز از سال تحویل گذشته است، درگذشته سرمای شدیدی بوده و مردم برای گرم شدن از کرسی استفاده می کردند، ۲۴ فروردین مردم کرسی ها را جمع می کردند، این مراسم شبیه جشنی بود که هر خانواده به صورت فردی برگزار می کرد.
مراسم گلخندانی
این قزوین پژوه خاطرنشان کرد: یکی دیگر از مراسم های فراموش شده قزوین «گلخندانی» است که مراسم استقبال از ماه مبارک رمضان است؛ در این مراسم چند روز مانده به ماه مبارک رمضان مراسم جشنی می گرفتند و غذاهایی تهیه می کردند که یکی از مهم ترین این غذاها «حلوای تَرَک» بوده، در این مراسم خودشان را آماده برای ماه مبارک رمضان می کردند.
مراسم سمنوپزان
وی عنوان کرد: مراسم «سمنوپزان» هم یکی از آیین های قزوین بود که به صورت جمعی برگزار می شد، اهل محل که اغلب با یکدیگر فامیل بودند کنار هم جمع می شدند و در یک خانه که حیاط بزرگ داشتند مراحل پخت سمنو را انجام می دادند.
ارداقیان اظهار نمود: این برنامه قوانین خاصی داشت برای مثال یکی از باورهای مردم این بود که آدم ناپاک یعنی کسی که به او غسل واجب است نباید در مراسم سمنوپزان حضور پیدا کند چونکه حضور این افراد سبب می شود سمنو خراب شود.
وی خاطرنشان کرد: همینطور مردم معتقد بودند که حضرت فاطمه زهرا (س) دریکی از مراحل پخت سمنو می آیند و داخل سمنو انگشت می زند و سبب شیرینی سمنو می شود چونکه در پخت سمنو قند و شکر استفاده نمی شد، اعتقاد این بود که حضرت زهرا (س) نظر می کند و اثرات انگشت را هم می دیدند.
این پژوهشگر بیان کرد: مراسم عروسی ها هم در قزوین مفصل بود و تاکید بر جمع بود و همه فامیل در برگزاری جشن شرکت داشتند و مثل امروز نبود که صرفاً با دعوت در روز خاصی در تالار حضور پیدا کنند؛ اغلب عروسی ها در خانه برگزار می شد و عده زیادی از فامیل و همسایه ها در فعالیت های مختلف مراسم عروسی ازجمله تمیز کردن خانه، پختن غذا و آماده کردن پذیرایی شرکت می کردند.
وی تاکید کرد: در بعضی از عروسی ها نمایش های روحوضی آماده می شد و برای سرگرم کردن مردم نمایش برگزار می کردند، همینطور در بعضی از عروسی ها موسیقی زنده سنتی نواخته می شد.
ارداقیان بیان کرد: درگذشته عروسی ها را به شهربانی اطلاع می دادند و یک پاسبان از ابتدا تا انتهای مراسم نظم را ایجاد می کرد و از مزاحمت ها جلوگیری می کرد که کار خوبی بود و امنیت برنامه را تضمین می کرد.
این پژوهشگر تاکید کرد: تمام آیین ها و سنن قزوین بر پایه مردم بود و همواره به صورت جمعی برگزار می شد و صمیمت و احترام در میان مردم بیشتر بود.
