به گزارش تور مسافرتی اسکندر مختاری طالقانی می گوید: هر چند در عوامل طبیعی و بحران هایی مانند سیل، زلزله و جنگ، تجربیاتی از مدیریت بحران در اختیار داریم اما بنظر می رسد در هیچ نقطه ای از دنیا تجربه ای از مدیریت بحران در مقابله با عوامل بیولوژیکی در اختیار نیست و تا رسیدن به نقطه ی تجربی، احتمال عوارضی از این سمت وجود دارد.
به گزارش تور مسافرتی به نقل از ایسنا، آمار خبرهای تخریبی آثار میراثی از تعطیلی های قبل نوروز (تعطیلات کرونایی) تا کنون از تعداد انگشتان دو دست هم بیشتر شده، آن هم خبرهایی که فعالان میراثی متوجه می شوند و گوش به گوش می رسانند تا شاید آستینی برای نجات آثار تاریخی بالا برود.
یک روز قلعه سلجوقی نوش آباد را نیمه کاره می کنند و یک روز آتش به جان بیمارستان مسیح مرادیان کرمانشاه می اندازند و روز دیگر سراغ محوطه ی بی بی شهربانو در شهر ری می روند و…
اما این اتفاقات در شرایطی رخ می دهند که احیانا تخریب گران آثار تاریخی، خودشان را جزو مردمی نمی بینند که باید همسو و همراه با مردم کشورشان در قرنطینه خانگی برای قطع شدن زنجیره ای که مقرر است آرامش را به کشور برگرداند، باشند و در این میان دنبالِ راهی برای خلاص شدن از دست میراثِ تاریخی شان می روند.
بیشترین عارضه بیولوژیکی گریبان آثار تاریخی را می گیرد
مختاری – کارشناس پیشکسوت میراث فرهنگی – در گفت و گو با ایسنا، به وجود آمدن چنین وضعیتی را مخصوص فقط این دوران نمی داند، او تجربه های زیادی از تعطیلات هایی که در طول سال های گذشته با این نوع اتفاقات روبه رو شده در خاطرش دارد.
وی با بیان این که در این شرایط جای سازمان های مردم نهاد خالی است، در صورتیکه می توانند نقش تاثیر گذاری در حفاظت از آثار تاریخی ایفا کنند، می گوید: در طول چند سال قبل تلاش هایی برای مدیریت بحران در میراث فرهنگی انجام شده است، مانند توجهی که در این سال ها بیشتر معطوف به زلزله بوده و کمتر به سیل پرداخت و مدتی نیز در آن از بحران جنگ بهره بردند، حتی برخی کنوانسیون ها در این رابطه نشان می دهند که باید در مدیریت بحران چه کارهایی انجام داد.
او با تاکید بر این که در شرایط کنونی مدیریت بحران را باید برمبنای بحران های بیولوژیکی انجام داد، ادامه می دهد: بنظر می رسد تجربه ای در جهان دراین زمینه وجود ندارد، شاید بنا بر این عوارضی هم از خود به جا بگذارد. در شرایط کنونی و در موضوع میراث فرهنگی، بیشترین عارضه ای که در این مساله خاص یعنی کرونا، قرنطینه بودن مردم و بیرون نیامدن آنها از خانه ها یا کمتر سفررفتن و تعطیلی ادارات، موزه ها، هتل ها و مراکز گردشگری ایجاد می شود این است که این آثار از چشم نهادهای نظارتی و مردم پنهان می شوند و این زمان برای سودجویانی که هدف شان تخریب آثار است، بهترین موقعیت است.
او با اعلان اینکه این اتفاق نسبت به حفاری های قاچاق نیز مصداق دارد، می افزاید: پس از برنامه ریزی برای نگهداری شهرها و بناهای تاریخی در این شرایط، باید نهادهای نظارتی مانند یگان حفاظت و وزارتخانه میراث فرهنگی هوشیاری خودرا در این مواقع تست کنند.
به کمک فعالان میراث فرهنگی و سازمان های مردم نهاد نیاز داریم
مختاری اما وارد عمل شدن سازمان های مردم نهاد و فعال عمل کردنشان در این شرایط را عاملی در حفاظت بهتر از اثار تاریخی کشور می داند و می گوید: در ایام تعطیل و شرایطی مانند تعطیلی های اینچنینی، نیاز به چنین کمک هایی داریم.
مدیر سابق محور فرهنگی تاریخی تهران قدیم، با بیان این که درگذشته دو تعطیلی تاثیرگذارو فراگیرِ کشور یعنی نوروز و روزهای تاسوعا و عاشورا در محرم، ساخت وسازهای غیرمجاز در مناطقی مانند بازار تهران سرعت می گرفت، ادامه می دهد: در آن زمان لاغر کردن ستون ها یا افزودن بخش هایی در فضاهای تجاری در محدوده ی بام بازار زیاد انجام می شد، چون چشم های نظارتی خیلی کم بودند و کسانی که چنین برنامه هایی در سر می پروراندند از قبل آماده بودند تا وارد این مساله شوند.
او اما تعطیلات نوروز امسال از یک سو و تعطیلی های الزامی پیش امده در مقابل اتفاقات بیولوژیکی در دنیا را عاملی می داند که مجرمان تخریب آثار تاریخی در این شرایط به راحتی سراغ آن می روند و می گوید: میراث فرهنگی باید از همه سازمان های مردنهاد و دوستداران میراثی، سمن ها و « NGO» ها درخواست کند تا در این روزها در محدوده های سکونتی خود حمایت و دیده بانی از میراث فرهنگی را نیز در برنامه های خود قرار دهند.
خبرهایی از دست درازی به مسجد جامع ورامین شنیدم
وی توجه به آثار تاریخی از بقاع متبرکه گرفته تا خانه ها و محوطه های که ممکنست در این شرایط از طرف حفاران غیرمجاز مورد حمله قرار بگیرد را یک وظیفه ی ملی می داند و ادامه می دهد: در طول این زمان خبرهایی درباره ی برخی دست درازی ها به مسجد جامع ورامین شنیدم که علاوه بر حضور برخی افراد و معتادان به این فضای تاریخی و مذهبی، تزئینات و کاشی های مسجد نیز در معرض لطمه قرار گرفته اند، مانند اتفاقی که در چهارشنبه سوری سال قبل برای بیمارستان مسیح مرادیان کرمانشاه رخ داد.
مختاری تاکید می کند: این اتفاقات و نمونه های مشابهی که در طول روزهای گذشته برای میراث فرهنگی کشور رخ داده، نمونه ی بارزی از یک زنگ خطرو آگهی برای میراث فرهنگی است که مراقب کمین کنندگان تخریب آثار تاریخی باشند، اتفاق چهارشنبه سوری در این شرایط و هر لحظه می تواند برای هر کدام از آثار تاریخی کشور رخ دهد.