دبیر انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی می گوید: وقتی شرکت های هواپیمایی بلیت استانبول را می فروشند، پس تبلیغ تور ترکیه غیرقانونی نیست اما مسافرانی که الان به ترکیه می روند، قصد تفریح در ساحل را ندارند، انگیزه های کاری و تجاری دارند.
در یک هفته گذشته اخطارهایی از جانب سازمان هواپیمایی درباره تبلیغ تور ترکیه داده شد. ترکیه که همزمان با شیوع کرونا، مرزهایش را با ایران مسدود کرد، هنوز رسما مرزهای کشورش را به روی گردشگران ایرانی باز نکرده است، با این وجود، فروش بلیت پروازهای تهران ـ استانبول حدودا از اوایل تیرماه از سر گرفته شده است. رضا جعفرزاده، سخنگوی سازمان هواپیمایی اما گفته ترکیه هم اکنون اتباع خود و آن دسته از مسافران را که تبعیت آن کشور را داشته و کسانی را که دارای ویزای کاری هستند، می پذیرد و تبلیغات انجام تور و اعزام گردشگر به این کشور حقیقت ندارد. پس مسافران باید از صحت و سقم بلیتی که دریافت می کنند آگاه باشند.
دبیر انجمن شرکت های هواپیمایی هم گفته که هیچ شرکت هواپیمایی تبلیغ تورهای خارجی را انجام نداده و دستگاه های نظارتی باید با آنهایی که به نام این ایرلاین ها تبلیغ می کنند یا آنکه نام آنها را در تبلیغ تور خود می آورند برخورد کنند.
مقصود اسعدی سامانی به مردم سفارش کرده تا زمانی که به صورت رسمی و قطعی راه اندازی پروازهای خارجی اعلام نشده بلیت آنرا از سایت هایی که آنرا تبلیغ می کنند نخرند.
بررسی های ایسنا نشان داده است برخی شرکت های هواپیمایی داخلی و ترک، فروش بلیت مسیر استانبول را شروع کرده اند. آنچه در آژانس های مسافرتی هم به فروش می رسد، بلیت همین پروازها به اضافه هتل است. آژانس های دیگری هم البته تورهای تفریحی و گردشگری را از حالا برای تاریخ مرداد، شهریور و مهرماه تبلیغ کرده اند. ایسنا کوشش کرد پاسخ وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی را درباره تبلیغ تورهای ترکیه و سایر مقاصد خارجی دریافت کند که از جانب مسؤولان مربوط تا کنون پاسخی دریافت نشده است.
مرتضی قربانی ـ دبیر انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ـ اما این اقدام آژانس های گردشگری را غیرقانونی نمی داند و به ایسنا می گوید: سفرهایی که به ترکیه انجام می شود، به قصد سیاحت نیست. فضای سفر به ترکیه را باید تفکیک کرد، ورودی به این کشور اغلب با ویزای توریستی انجام می شود، ولی بیشتر مسافران برای بیزنس و کار به این کشور سفر می کنند. طبق اطلاعاتی هم که دارم، هم اکنون درخواست برای سفر توریستی به این کشور خیلی بسیار کم است. سفارتخانه هایی مثل کانادا، آمریکا و انگلیس باز شده اند و اگر مسافری از ایران به آنکارا یا استانبول می رود، برای پیگیری اموری این چنینی است.
قربانی درباره پاسخ به انتقادهایی که به تبلیغ تور ترکیه شده است، می گوید: وقتی مرز باز شده و شرکت های هواپیمایی بلیت این مسیر را در دسترس قرار داده اند، آژانس مجاز است تبلیغ کند، نمی توانند جلوی آنرا بگیرند. از طرفی، سازمان هواپیمایی وظایف مشخصی دارد، سخنگوی آن که نمی تواند درباره تورها اظهار نظر کند، این وظیفه وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی است. کار ما آژانس ها هم مشخص است. مجوز گرفته ایم و ضمانت داده ایم که بلیت و خدمات تور بفروشیم. البته که تور تعاریف مشخصی دارد؛ زمانی آژانس فقط بلیت، ترانسفر فرودگاهی و هتل می فروشد، زمانی هم به این خدمات، گشت اضافه می کند. الان بیشتر آژانس ها بلیت مسیرهایی را که باز شده و پروازهایی را که برقرار شده اند، می فروشند، وقتی هم مسافر به هتل نیاز دارد، آژانس می تواند هتل نفروشد یا به مسافر خدمات ندهد!؟
او اضافه می کند: آژانس ها تبلیغ غیرقانونی انجام نداده اند. اگر مرز باز نیست، چرا پرواز برقرار کرده اند؟ اگر مرز باز است و هواپیمایی ها بلیت می فروشند، چرا به آژانس ها ایراد می گیرند که بلیت پرواز و هتل فروخته اند؟! پس مسافر از کجا باید این خدمات را بخرد؟
دبیر انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ادامه می دهد: حرف ما این است ترکیه از زمانی که اعلام نموده پروازهای مسیر ایران را برقرار می کند، مدام تاریخ این پرواز را عقب انداخته است. شش ماه است که این اتفاق می افتد و هر بار زمان برقراری پرواز فرا می رسد، دو خط نامه می فرستد که تاریخ عقب افتاده است، وقتی هم برگشت پول بلیت را طلب می نماییم می گویند ووچر استرداد را بفرستید تا از ترکیه استعلام بگیرند و بعد پول می دهند. تاخیر در آغاز پروازها سبب می شود هیچگاه تسویه حساب کامل صورت نگیرد. این رویه شش ماه است که ادامه دارد و با پول مردم بازی می کنند. برای همین رئیس انجمن صنفی هم مصاحبه کرد که مسیر ترکیه فعلا باز نمی گردد و مردم بلیت نخرند. سازمان هواپیمایی باید نسبت به این مسئله موضع بگیرد. این سازمان که متصدی تورهای گردشگری نیست. اگر پرازها را برقرار کرده اند، چرا می گویند تور نفروشید؟
وی اضافه می کند: تا جایی که اطلاع دارم، شرکت های هواپیمایی ماهان، معراج و ایران ایر اعلام نموده اند به ترکیه پروازها دارند، هرچند رونقی ندارند و درخواست برای سفر پایین است. مردم بیشتر برای پیگیری کارهای اداری، تجاری، تحصیلی و اقامت به این کشور می روند و اهداف سیاحتی و تفریحی ندارند.
قربانی در ادامه می گوید: بعضی از آژانس دارها وضعیت موجود را به فنری جمع شده تشبیه می کنند که یک دفعه رها خواهد شد، یعنی وقتی ترددها آزاد و مرزها باز شود، تعداد درخواست برای سفرهای توریستی زیاد خواهد شد. اما شخصا خلاف این نظر را دارم، فکر می کنم تقاضا اتفاق نمی افتد، چون با این نرخ ارز هزینه سفر خارجی چند برابر شده است، بویژه برای مسیری مثل ترکیه که قبلا نرخ تبدیل ارز در بلیت هواپیما (ROE ) ۹ هزار تومان بود اما حالا نرخ آن ۱۶ هزار تومان رسیده است. همین حالا قیمت بلیت پرواز هواپیمایی قطری از تهران به استانبول، ۱۵ میلیون تومان است. بطور قطع از حالا نمی توان پیشبینی برای قیمت بلیت پروازهای خارجی داشت، چون کاملا وابسته به عرضه و تقاضا است اما باید در نظر گرفت که نرخ تبدیل ارز در بلیت هواپیما از ۹ هزار تومان به ۱۶ هزار تومان رسیده است.