به گزارش تور مسافرتی تنها سد تاریخی فعال کشور با ۴۰۰ سال سن، با وجود اینکه از محل حق آبه و قایق های تفریحی برای صاحبانش درآمد خوبی دارد اما حالا نه تنها صدمه شناسی نشده بلکه کاربری جاده دارد.
به گزارش تور مسافرتی به نقل از مهر، تنها سد تاریخی فعال کشور در مجموعه جهانی باغ عباس آباد بهشهر بعنوان بزرگترین باغ تاریخی ایران و در ۹ کیلومتری شهرستان بهشهر قرار گرفته است. این سد تاریخی در کنار مخزن و دریاچه سد، گل باغ، کاخ، حمام، آسیاب آبی و دو برج آجری به دستور شاه عباس اول صفوی در سال های ۱۰۲۰ و ۱۰۲۱ هجری قمری در محلی که خرگوران نام داشته ساخته شد و الان بعنوان مهم ترین باغ غیر کویری ایران به شمار می آید. سد دریاچه با گنجایش ۶۰۰ هزار مترمکعب از نوع مخزنی بوده و جنس دیواره آن از ساروج است. این سد جدا از باغ، توسط سازمان میراث فرهنگی وقت به شماره ۷۴۵ در لیست آثار ملی قرار گرفته است. دریاچه طبیعی عباس آباد هم عمارتی در مرکز دارد که به زیبایی این باغ ایرانی ثبت جهانی شده افزوده است. این عمارت در زمان آبگیری با ارتفاعی بیشتر از ۱۸ متر به زیر آب می رود و فقط سقف آن با درختچه هایی که روی آن نشسته نمایان می شود. درست کنار این دریاچه سدی از دوره صفویه باقی مانده است که ارتفاعی حدود ۲۰ متر دارد و به دنبال، عرض آن به ۲۰ متر و در قسمت تاج عرض آن به ۱۰ متر و طول آن به ۷۰ متر می رسد.
این سد تاریخی تاجی دارد که خودرو های یک ارگان نظامی از آن عبور می کنند این تاج در واقع شبیه به جاده و یا پلی شده تا خودرو های سنگین آنها برای ساختمان سازی آن طرف دریاچه کاربری داشته باشد در حالیکه این سد ۴۰۰ سال سن دارد و باید هر از گاهی حداقل صدمه شناسی شود. با پیگیری هایی که مسؤلان باغ جهانی عباس آباد انجام دادند توانستند از عبور و مرور خودرو های سنگین روی این تاج جلوگیری نمایند اما همچنان این سد تاریخی به صدمه شناسی نیاز دارد تا مبادا با شکستن آن، نصف بهشهر را آب بگیرد.
پیرو این مورد رحیم موسوی مدیر مجموعه جهانی باغ عباس آباد به خبرنگار مهر اظهار داشت: در گفتگو با مسؤلان شرکت آب منطقه ای اعلام نموده ایم که این سد باید هر چند سال یک مرتبه صدمه شناسی شود و دیواره آنرا هم تقویت نمایند. چون اگر دیواره سد خراب شود نه تنها شرکت آب منطقه ای منبع درآمد خویش را از دست می دهد بلکه این میراث هم صدمه دیده و امکان دارد برای زمین های پایین دست بهشهر مشکل به وجود آورد.
آن چیزی که در واقع موسوی از آن نگران است این است که اتفاقات مختلف امکان دارد حیات این سد تاریخی که از مدتها پیش فعال بوده را به خطر بیاندازد. بنابراین از زمانی که موسوی مسئولیت این باغ را به عهده گرفته نامه نگاری های مختلفی را به شرکت آب منطقه ای درباره همین مبحث انجام داده است ولی هنوز جواب درستی از جانب شرکت آب منطقه ای نگرفته است.
این درحالی است که حالا شرکت آب منطقه ای در دریاچه سد عباس آباد، تفریحات قایقرانی برای مردم مهیا کرده است و سالانه مبلغی را از گردشگران بابت همین مبحث می گیرد. این هزینه جدا از حق آبه ای است که شرکت از کشاورزان پایین دست می گیرد. بنابراین، این شرکت درآمد زیادی از محل سد و دریاچه دارد که می تواند بخشی از آنرا برای مرمت و یا صدمه شناسی سد در نظر بگیرد.
مسئولان باغ جهانی عباس آباد در صدد قطع این منبع درآمد نیستند بلکه وظیفه آنها حفاظت و اعلام اخطار درباره حیات این سد و دریاچه آن است. آنها تاکید دارند ضوابط حفاظتی میراث فرهنگی هم در این عرصه رعایت شود. اما نه تنها در دوره موسوی بلکه در دوره های پیشین هم اقدام قابل توجهی پیرو نگهداری از این سد و پیشگیری از تخریب آن نشده است.
پاتوق رستوران ها باغ جهانی عباس آباد چالش های دیگری هم دارد. اداره آب منطقه ای بهشهر در حجم آبگیری سد تاریخی کم دخالت نمی کند در کنار اینها، زمین های در اختیار ستاد اجرایی فرمان امام (ره)، اردوگاه فرهنگی راه اندازی شده در ۲۵ هکتار از زمین های متعلق به یک ارگان نظامی در سال های گذشته و زمین های ۱۰ هکتاری فنس کشی شده متعلق به نیروی انتظامی و راه اندازی بازارچه ها و سازه های ناهمگون و رستوران و محل فروش چیپس و پفک در ۶ هکتار از زمین های متعلق به منابع طبیعی که همگی در عرصه این باغ ثبت جهانی شده هستند، وضعیت باغ را با پیچیدگی مواجه کرده اند.
