به گزارش تور مسافرتی تنها درب ورودی تاریخی باقی مانده کاخ گلستان برای نخستین بار بعد از ۴۰ سال از سمت خیابان ناصر خسرو در هفته میراث فرهنگی روی مردم باز می شود.
آفرین امامی مدیر کاخ گلستان به خبرنگار مهر اظهار داشت: مقرر است درب قدیمی و تاریخی کاخ گلستان که از آن به نام باب عالی یاد می شود، در هفته میراث فرهنگی بازگشایی شود. ما برنامه ها را طوری تنظیم کرده بودیم که این اتفاق در اواخر سال ۹۹ بیفتد اما مدتی این کاخ به سبب شیوع ویروس کرونا تعطیل بود.
وی در ادامه اظهار داشت: بازگشایی باب عالی همیشه از سال های قبل مطرح می شده و مدیران کاخ هم وعده آنرا می دادند اما اجرایی نمی شد. چون بعضی از مشکلات را چالش آن می دانستند. اما زمانی که مدیریت این کاخ را تحویل گرفتم از معاون میراث فرهنگی خواستم تا این چالش ها بررسی شود و آنرا پیگیری کنم. ازاین رو از آغاز مهر ماه ۹۹ با مشورت های زیادی که با کارشناسان انجام دادیم محسنات و معایب آنرا تحلیل کردیم و متوجه شدیم نه تنها بازگشایی این درب زیانی ندارد بلکه محسناتی هم خواهد داشت.
این مقام مسئول اشاره کرد: بعضی از کارشناسان مخالف بازگشایی، می گفتند که محل اصلی ورودی کاخ از سمت میدان ارگ بوده که از گذشته هم سردری داشته ولی در دوره پهلوی تخریب شده است. ازاین رو تنها راه ورودی به کاخ را باید همان درب میدان ارگ بدانیم. درحالیکه موافقان بازگشایی می گفتند بازگشایی تنها درب تاریخی کاخ، مداخله ای با درب میدان ارگ نخواهد داشت و میتوان هر دو درب را باز کرد. درب شرقی یا همان باب عالی تنها درب تاریخی این کاخ بوده است.
امامی اظهار داشت: چالش دیگر برای معطل ماندن بازگشایی باب عالی، نصب سیستم های حفاظتی و امنیتی و گیت های فروش بلیت بود. عده ای تصور می کردند که نمی توان این سیستم را در ضلع شرقی ایجاد کرد درحالی که توانستیم به لحاظ الکترونیکی و پرسنلی این تجهیزات و امکانات را فراهم نماییم و الان سیستم های حفاظتی هم داخل کاخ و هم خیابان ناصر خسرو را پوشش می دهد. گیت و سیستم فروش بلیت هم به صورت کامل حتی بهتر از درب غربی تجهیز شد چون در سمت درب میدان ارگ، بخش امانت داری نداشتیم اما در باب عالی داریم. حتی در نظر داریم تا با نام کاخ گلستان سردر مناسبی را در بخش شرقی نصب نماییم. بر سر این مورد هم مشورت کردیم که آیا کلمه جهانی باشد یا نه. اما چون معتقد بودیم اینجا اول کاخ بوده و بعدها به واسطه تاریخی بودنش، عنوان جهانی گرفته از عبارت «کاخ گلستان» برای سردر استفاده خواهیم کرد نه «مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان». ازاین رو در بخش های دیگری قرار گیری کاخ را در لیست جهانی اطلاع رسانی خواهیم کرد.
مدیر کاخ گلستان بیان نمود: ما برای بازگشایی باب عالی، پاکسازی های نما، مرمت و حفاظت های اضطراری را هم در بخش شرقی انجام دادیم چون در تمام مدتی که این در بسته بوده، وضعیت مناسبی نداشت و حتی فضولات پرندگان به نمای بنا صدمه زده بود، که حالا پاکسازی و مرمت شده است. یکی از بهترین علل برای بازگشایی این درب هم، مرمت این بخش از کاخ بوده است.
وی اضافه کرد: باب عالی در دوره قاجار محل رفت و آمد اختصاصی شاهان بوده است ولی بعدها در دوره پهلوی دوم جهت استفاده از کتابخانه سلطنتی آن هم به صورت موردی باز می شد، اما در دوره انقلاب این در برای همیشه بسته بود و همه از سمت میدان ارگ رفت و آمد می کردند. ولی حالا می خواهیم باب عالی را که بیشتر از ۴۰ سال بسته بوده باز نماییم تا همه مردم از تنها درب تاریخی کاخ هم بتوانند رفت و آمد کنند البته با این اقدام قرار نیست درب غربی بسته شود بلکه کاخ گلستان دو درب ورودی خواهد داشت.
امامی اظهار داشت: مهم تر از همه اینکه محور گردشگری از سمت میدان امام خمینی، خیابان ناصر خسرو، خانه امام جمعه و بازار تهران وجود داشت اما کاخ گلستان این محور را قطع می کرد و در محور گردشگری این منطقه اصلاً وجود نداشت. درحالیکه با بازگشایی درب شرقی، کاخ گلستان هم به این محور اضافه می شود. شاید این هم یکی از بهترین علل برای بازگشایی باب عالی بود.
امامی توضیح داد: وقتی گردشگری از سمت باب عالی وارد کاخ گلستان می شود، کاملاً می تواند المان های باغ ایرانی را ببیند چون از دری وارد می شود که باآنکه چوبی است اما قدمتی ندارد بعد از آن وارد یک هشتی و راهرو و بعد وارد باغ می شود و کم کم به بنای اصلی یا همان کاخ ها می رسد. این المان ها در تمام باغ های ایرانی قابل مشاهده می باشد. اما چنین امکانی از درب غربی وجود نداشت.
وی افزود: از سوی دیگر، ورودی غربی به جهت اینکه درب اصلی کاخ باشد، چندان مناسب نمی باشد ما با مشکلاتی زیادی در آن سوی کاخ مواجه هستیم همچون پارک خودرو ها تا جلوی در و مسدود شدن ورودی در روزها و ساعاتی که کاخ تعطیل می باشد. ما این نگرانی را داریم که اگر اتفاقی در کاخ بیفتد چطور خودرو های آتش نشانی از سمت غربی با وجود مسدود بودن، راه، وارد کاخ شوند. در واقع ورودی غربی دیگر هویت ورودی یک کاخ را از دست داده است درحالی که ما می توانیم تنها ورودی تاریخی این کاخ را بازگشایی نماییم.
وی اضافه کرد: به جهت اینکه مردم بتوانند از باب عالی رفت و آمد داشته باشند؛ یکی دیگر از زیرساختها که همان ساعت شمس العماره بود را هم مرمت و راه اندازی کردیم. این ساعت سال ها خاموش بود و چند باری هم مرمت شد ولی باردیگر از کار افتاد چون هزینه نگهداری آن سنگین بود. این دفعه ما از شهرداری منطقه ۱۲ خواستیم تا به ما برای تعمیر ساعت شمس العماره کمک نماید. آنها هم طی تفاهم نامه ای از آقای ساعتچی خواستند که کار تعمیر و نگهداری ساعت را به سرانجام برساند. این ساعت چون قدیمی است احتیاج به نگهداری دائمی دارد. همینطور قرارداد شهرداری تا آخر سال ۱۴۰۰ است بنا بر این ما از آقای ساعتچی خواستیم که در کنارشان یکی از کارکنان فنی کاخ هم حضور داشته باشد و نحوه نگهداری از ساعت را به او آموزش دهد. حالا ساعت شمس العماره باردیگر آغاز به کار کرده و صدای آنرا اهالی و رهگذران ناصرخسرو می شنوند.