تور مسافرتی: خراسان رضوی عضو هیأت علمی پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی با اشاره به اهمیت توجه به برندینگ گردشگری و لزوم توجه به معنویت و امر زیارت در حوزه برندینگ شهر مشهد، عوامل و موانع تحقق توسعه برندینگ گردشگری را تشریح نمود.
سعید خدیوی در گفت و گو با ایسنا درباب تعریف و معنای برندینگ در صنعت گردشگری اظهار نمود: برند، در حقیقت احساس به وجود آمده در ذهن مخاطب است که می تواند در رابطه با خدمات، محصولات و یا مکان باشد و این احساس شامل مجموعه ای قابل لمس و غیرقابل لمس می شود.
وی افزود: در حقیقت این احساس و خاصیت های قابل لمس و غیرقابل لمس روانی و اجتماعی وابسته به محصول، شخصیت و خاصیت هایی است که خریدار به محصولات نسبت می دهد. برندسازی مکان بعنوان مدیریت تصویر مکان تعریف می شود، برای اینکه اماکن اغلب بعنوان تصویری ذهنی در یاد مخاطبان نقش می بندد که نیازمند هماهنگی های اقتصادی، فرهنگی، تجاری، اجتماعی، دولتی و رقابتی است.
عضو هیأت علمی پژوهشکده گردشگری جهاددانشگاهی درمورد ضرورت و فواید ایجاد برندینگ در حوزه گردشگری و به تعبیری برندسازی در زمینه مکان و مقاصد گردشگری بیان کرد: این مساله کاملا واضح است هرچه موضوع برندینگ و یا تصویر ذهنی مخاطبان از مقاصد گردشگری کشور، با نیازها، خواسته ها و تمایلات گردشگران و مخاطبان همراه و هم راستا باشد و تصویر ذهنی مناسبی بوجود آورد، در نهایت سبب افزایش و جذب بیشتر توریست می شود.
جذب سرمایه گذار در برندینگ اهمیت بالاتری نسبت به جذب توریست دارد
خدیوی افزود: اما به عقیده من جذب سرمایه گذار که جنبه دیگری از برندینگ شمرده می شود، از اهمیت بیشتری نسبت به جذب توریست برخوردار است؛ بطوریکه ما برای جذب سرمایه گذار نیز نیازمند برندینگ مکان هستیم. به عبارتی دیگر با توجه به این که جذب گردشگر، موضوع مهمی است و باید مورد توجه قرار گیرد؛ اما نباید معرفی شهر یا مقصد گردشگری بعنوان مکان مناسب برای سرمایه گذاری و جذب سرمایه در امتداد ایجاد تصویر ذهنی مدنظر، مورد غفلت واقع شود برای اینکه این مساله می تواند به جذب توریست و توسعه برند شهری نیز کمک نماید.
وی عنوان کرد: ضرورت گفته شده به این علت است که رابطه دو طرفه علی و معلولی خصوصاً درباب مکان های گردشگری وجود دارد؛ هرچه سرمایه گذار بیشتری برای شهرمان جذب نماییم، به تبع آن زیرساخت ها و فضاهای گردشگری بیشتری می توانیم ایجاد نماییم و در نتیجه گردشگران با الگوهای سفر و تقاضاهای متفاوتی را جذب خواهیم کرد.
عضو هیأت علمی پژوهشکده گردشگری جهاددانشگاهی اضافه کرد: به تعبیری دیگر هرچه سرمایه گذار بیشتری جذب نماییم، می توانیم کیفیت فضایی بیشتری را در اختیار گردشگران قرار دهیم و از سویی دیگر هرچه گردشگران افزایش پیدا کنند، سرمایه گذاران بیشتری ترغیب می شوند که در شهر و منطقه ما سرمایه گذاری کنند. هر دو بخش این رابطه مستلزم توجه به برندینگ و ایجاد تصویری مثبت از مکان و مقصد گردشگریست. هرچه این تصویر مثبت هم راستا با نیازها و خواسته های گردشگران و سرمایه گذاران باشد و حفظ سرمایه، حمایت و ایجاد فضای کسب وکار برای سرمایه گذاران را ایجاد و تبلیغ نماییم، اساسا سرمایه گذاری در بخش زیرساخت صورت خواهد گرفت و در نتیجه این سرمایه گذاری، توسعه گردشگری اتفاق خواهد افتاد.
خدیوی اشاره کرد: در سمت مقابل نیز توسعه گردشگری و حضور بیشتر گردشگران منجر به سودآوری بیشتر پروژه های گردشگری شهری می شود و در نتیجه سرمایه گذاری در این بخش افزایش می یابد. به نظر من این رابطه دو سویه اصلی ترین ضرورت برندینگ در زمینه گردشگریست در صورتیکه برندینگ گردشگری در حوزه های دیگری نیز اثرگذار خواهد بود و رضایت از زندگی ساکنان شهر را نیز می افزاید.
توسعه گردشگری و برندینگ باید مبتنی بر ظرفیت های گذشته شهرها صورت گیرد
وی اشاره کرد: به عقیده من شهرها باید مبتنی بر ظرفیت هایی که از گذشته داشته اند توسعه پیدا کنند؛ به شکلی که این ظرفیت ها را حفظ نموده و به جهت ارتقاء و توسعه آنها در جهت تصویر ذهنی به وجود آمده برای مخاطبین حرکت کنند. بعنوان مثال شهر مشهد، شهری زیارتی است که گردشگران برای زیارت بصورت سنتی در این شهر حضور پیدا می کرده اند و در حقیقت از دنیای مادی جدا می شدند.
عضو هیأت علمی پژوهشکده گردشگری جهاددانشگاهی تشریح کرد: امر زیارت در گذشته بعنوان امری عبادی و با نگاهی وظیفه گرایانه در نظر گرفته می شده است. در صورتیکه مسافران در دنیای مدرن، نیاز و خواسته دیگری دارند؛ اما این نیازها و خواسته ها در امتداد همان مفهوم کلی زیارت گنجانده می شود. به این معنا که اگر گردشگری مذهبی را بعنوان برند، تقاضا و یا تصویر ذهنی اصلی مخاطبین از شهر مشهد در نظر بگیریم، در نهایت مخاطبین ما انتظار دارند این تصویر بر طبق نیازهای به روز شده آنها گسترش پیدا کند.
خدیوی اظهار داشت: در حقیقت باید به این نکته دقت کنیم که امروزه چه دیدگاه و نگرشی نسبت به زیارت و بطور کلی موضوع دین داری وجود دارد. انتظار مخاطبین ما در دوران مدرن اندکی تفاوت پیدا کرده است، اما این تفاوت نباید به شکافی بزرگ منجر شود. دوران مدرن سبب شده است که نگاه انسان ها به دین، نگاهی معناگرایانه و معنویت گرایانه باشد و به تبع تقاضای آنها نیز به این سمت سوق پیدا کند، خصوصاً درباب اماکن زیارتی که گردشگری دینی آنها برمبنای مناسک دینی واجب مانند حج نبوده است. در حقیقت برای زیارت در شهر مشهد و شهرهای زیارتی دیگری مانند مشهد، احساس نیازی وجود داشته که زوار را برای سفر به این مکان ها تشویق می کرده است.
وی افزود: بدین سان این احساس در دنیای امروز به سبب فشار ناشی از دنیای مدرن، گسترش پیدا کرده است، به شکلی که فشار سبک زندگی در دوران مدرن که از سرعت زیادی نیز برخوردار است، سبب شده انسان ها نیاز به آرامش و رهایی از زندگی روزمره و پیوند با امر قدسی را احساس کنند؛ بدین سبب این نیاز و امر قدسی، خواسته، توقع و تصویری از شهر زیارتی را ایجاد کرده است.
عضو هیأت علمی پژوهشکده گردشگری جهاددانشگاهی اظهار نمود: بدین سبب امروزه هر چه ما شهر مشهد را باتوجه به انتصاب پایتخت معنوی کشور و محل تبلور معنویت، بعنوان یک مقصد معنوی در نظر بگیریم، باید به عناصر معنویت بعنوان با اهمیت ترین خاصیت ها و تصاویر ذهنی که باید در ذهن مخاطبین شکل گیرد، دقت نماییم. در حقیقت زیارت، اصلی ترین عنصر برندینگ شهر مشهد شمرده می شود.
خدیوی اضافه کرد: به عقیده من، باید باتوجه به فضا و خاصیت های دوران مدرن، تصویری که از گذشته درباب مشهد در ذهن انسان ها بوده و نیازها و خواسته هایی که بر این اساس شکل گرفته است را تقویت نماییم. بدین سبب لازم است موضوع زیارت را باتوجه به مقتضیات زندگی مدرن و بعنوان حقیقت برندینگ در شهرهای زیارتی نظیر مشهد در نظر بگیریم، برای اینکه مزیت رقابتی شهر مشهد و شهرهایی مانند مشهد در گرو همین یکپارچگی معنایی است.
منبع: تور مسافرتی
