تور مسافرتی: بازار تاریخی اصفهان با سراهای تاریخی و وجود اصنافی نظیر کارگاه های طلاسازی و منسوجات پارچه ای در معرض خطر آتش سوزی قرار دارد.
خبرگزاری مهر، گروه استان ها – یزدان روحانی: اصفهان را نصف جهان خواندند و میدان تاریخی نقش جهان را نگین انگشتری آن دانستند، اما در روی دیگر سکه خبری از آن جلال و شکوه عالی قاپو یا گنبد مسجد شیخ لطف الله نیست. در آن سوی این زیبایی بی کران و دریای بی نظیری از هنر و تمدن ایرانی اسلامی، گرگی در تاریکی خفته و خویش را زیر این عبای پر رنگ و لعاب پنهان کرده است.
درست در همان میدان جهانی ایران و دومین میدان بزرگ جهان، هشت کیلومتر بازار تاریخی اصفهان قرار دارد، بازاری که شاه عباس صفوی کاسبان را به آن جا آورد و هنوز کسبه اصلی شهر از آن رخت بر نبسته اند. نه تنها کسبه هنوز در بازار تاریخی اصفهان حضور دارند و از رونق آن چیزی کم نشده، بلکه هنوز کاسب های اصفهان بر دوش مغازه ها و سرقفلی های صفوی و قاجار سوارند.
در سراها و تیمچه هایی که روزی کاروانیان بیگانه را قدم بر آنها می گذاشتند و روزی توریستهای خارجی، حالا تبدیل به انبارها، کارگاه ها و عمده فروشی هایی شدند و بعضی از آنها شکوه و عظمت قبلی خویش را از دست دادند. در گوشه گوشه بازار تاریخی اصفهان پر است از این سراها و تیمچه ها و مغازه ها که هر کدام خروارها جنس از لباس و پارچه و طلا گرفته تا چیزهای دیگر انبار کرده اند.
داستان این مغازه ها و بازار، اما از یک جایی خطرناک می شود؛ جایی که نگاهی به اوضاع امنیت دکان ها بیندازیم و صحنه های دل خراش بازار تبریز جلوی چشممان آید. بلندترین بازار تاریخی جهان که دوبار، یک مرتبه در ۱۳۸۸ و بار دیگر در سال ۱۳۹۸ سوخت و زنگ خطری برای دیگر بازارهای تاریخی ایران شد.
برای بررسی وضعیت ایمنی بخش های مختلف بازار اصفهان بخصوص در بخش شمال شرقی این بازار که مرکز تجمع اصنافی نظیر پارچه فروشی ها و انبارهاست و دسترسی به آن دشوارتر از دیگر بخش ها است؛ با سرآتشیار علیرضا شکرانی پور، فرمانده پایگاه های ۹ و ۱۷ آتش نشانی (پایگاه های بازار اصفهان) همراه شدیم. دوازه اشرف
اولین مشکل، دسترسی خودرو های امدادی به بازار
بازدید از ایستگاه آتش نشانی شماره ۱۷ که در کوچه مشیر یخچال و دیوار به دیوار بازار است آغاز شد، جایی که با دروازه اشرف تنها شاید صد متر فاصله داشته باشد، اما گذر از آن کیلومترها به نظر می آید. انبوه رگال ها و اجناس بیرون از مغازه ها، خودرو های پارک شده و موتورسیکلت های گوشه و اطراف راه را برای خودرو امدادی سد کرده است.
از این روی گذر خودروی امدادی از درب ایستگاه آتش نشانی تا دروازه اشرف که ورودی خودرو های امدادی به بازار بوده، خود نخستین معضل است. یکی از علل آن عدم رعایت ساعات بارگیری و تخلیه بار توسط کسبه و بی نظمی شدید کوچه یخچال است و احتمالاً بنابراین شهرداری اصفهان در صدد جابه جایی صنف لوازم خانگی از این کوچه به جایی حومه شهر است.
شکرانی پور در اینباره می گوید: بارگیری ها باید از پنج عصر تا نیمه شب صورت گیرد، اما همواره در طول روز وانت ها و دیگر خودرو ها برای بارگیری و تخلیه بار به کوچه یخچال و نزدیک دروازه اشرف می آید و راه برای خودرو های آتش نشانی بسته می شود. پارک بی مورد خودرو ها، چیده شدن اجناس در بیرون مغازه، ازدیاد و بی نظمی موتور سیکلت ها و غیره همه و همه راه را برای عبور خودرو های آتش نشانی به بازار بسته است.
او خبر از پیاده راه شدن گذر مشیر یخچال در آینده ای نزدیک می دهد و اظهار می کند: در آخرین جلسه ای که در شهرداری منطقه سه برگزار شد، قرار بر این شد که گذر مشیر یخچال بر روی خودرو ها بسته و این گذر به صورت کامل پیاده رو شود و تخلیه بار هم از ساعت ۱۰ شب تا پنج بامداد صورت گیرد. بازار هندوها (بازار اصلی لوازم خانگی اصفهان)
گیت هایی که جلوی موتور را نگرفت، اما سد آتش نشانی شد
در سالهای گذشته و برای پیشگیری از ورود موتورسیکلت و بعضاً خودرو به بازار اصفهان، گیت های فلزی قطور و بزرگی در ورودی های مختلف بازار نصب گردید، البته در خیلی از نقاط همچون در ورودی دروازه اشرف این گیت ها به درخواست آتش نشانی برداشته شده، اما پارک بی رویه موتور سیکلت و عبور و مرور مکرر گاری ها، کار را برای خودرو های امدادی در آینده سخت خواهد نمود.
فرمانده پایگاه های آتش نشانی بازار اصفهان توضیح می دهد: یکی دیگر از مسائل مهم، گیت های ورودی بازار است که برای عدم ورود موتور سیکلت به بازار نصب شده بودند و از بعضی از آنها حتی دوچرخه هم عبور نمی کرد! اما با نامه نگاری به بخش های مختلف اعلام کردیم که خودروی امدادی باید بتواند وارد بازار شود و این گیت ها و راه بندها در صورت بروز یک اتفاق مشکل آفرین خواهد بود. بعد از این نامه نگاری ها گیت ها و راه بندها برداشته شد، اما پارک و حضور موتورسیکلت ها در بعضی نقاط بازار، مشکل آفرین شده.
سرای محمدصادق خان و یک درخواست و درددل
پس از گذر از کوچه یخچال و بازار هندوها که خود مثنوی هفتاد من بود، تازه به نزدیک ترین ورودی بازار برای خودرو های امدادی یعنی دروازه اشرف می رسیم. قبل از دروازه اشرف درب سرای محمدصادق خان قرار دارد که مکالمه مدیر این سرا با سرآتشیار شکرانی پور، مانع از حضور و ادامه بازدید از بازار می شود. این سرا که سیم کشی های آن در وضعیت بسیار غیرایمن قرار دارد و اغلب کاسب های داخل پارچه فروش و یا طلاساز هستند، به نظر می آید که مشکلات ایمنی مختلفی داشته باشد.
رئیس هیأت مدیره این سرا که به سمت ما و آتش نشان آمده، می گوید: چهار میلیون و نیم هزینه شارژ کپسول های آتش نشانی سرای ما است، شهرداری اگر می خواهد کاری کند، کمکی بدهد و این کپسول ها را برای ما شارژ کند. در این سرا ده ها سرقفلی وجود دارد، پیشتر خیلی از آنها کارگاه های طلاسازی بود، اما صاحبان آنها دیگر فعالیتی ندارند و پولی هم به هیأت مدیره نمی دهند تا کارهای جاری پیش برود.
او ادامه می دهد: از طرفی سردر سرای ما ترک خورده و هر لحظه امکان ریزش آن وجود دارد، مرمت این سردر حداقل ۴۰ میلیون هزینه زیادی خواهد داشت؛ اما مسئله اصلی فقط هزینه نیست بلکه اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان و شهرداری برای اعطای مجوز مرمت آن همکاری نمی کند و آنها هم به جای مساعدت می خواهند برای مجوز پول بگیرند. میراث اعلام نموده یک دانه آجر هم حق ندارید تکان دهید، خب این سردر اگر بر روی سر کسی آوار شد، چه کسی می خواهد جواب گو باشد.
در این مکالمه، شکرانی پور این گونه به او پاسخ می دهد: خود ما برای شارژ co2 کپسول ها به بخش خصوصی رجوع و برای شارژ کپسول های متعلق به ایستگاه های آتش نشانی پول پرداخت می نماییم. این انتظار که آتش نشانی و شهرداری بخواهد همه کپسول هایی را که مقرر است اموال کسبه را از آتشسوزی نجات دهد شارژ کند، دور از انتظار است. سرای محمدصادق خان
طاق چوبی و خطرناک دروازه اشرف
پس از اتمام مکالمه سرآتشیار بازار و مدیر سرای محمدصادق خان به سمت چهارراه دروازه اشرف رسیدیم، جایی که بیشتر از همه چیز سقف چوبیِ خشکیده آن در نظر جلب می شد. در بازار روبه رو که به سمت خیابان حکیم می رفت هم کارگران مشغول اصلاح کف هستند و در رسته جنوبی بازار داربست ها برای اصلاح سقف خودنمایی می کنند.
شکرانی پور در ابن باره تاکید می کند: سقف های بازار وضعیت خوبی نداشت و بار زیادی بر روی آنها بود، حتی چندی قبل خشت های بر روی سر یکی از بانوان ره گذر فرود آمد و سبب صدمه دیدگی ایشان شد. از همین روی سازمان نوسازی و به سازی شهرداری با همکاری شهرداری منطقه سه اصلاح سقف را در دستور کار قرار داده و عملیات عمرانی آن با نظارت آتش نشانی پیش می رود.
او ادامه می دهد: اما این اصلاح سقف در ورودی بازار از چهار سوی مقرر است صورت گیرد و بخش هایی از آن هم انجام شده و در نهایت در چهارراه دروازه اشرف به هم برسد. این بخش از بازار به علت سقف چوبی و مقادیر زیاد چوب خشک در بالای سر مغازه ها همینطور سیم کشی های غیر استاندار احتیاج به بازبینی فوری دارد. طرح میراث فرهنگی و شهرداری برای این قسمت زدن یک طاق و هشتی بزرگ بود که در این طرح باید ستون هایی زده شود و نیاز بود که چند دهنه مغازه برای مدت کوتاهی همکاری کنند تا این ستون ها زده و سقف روی آن ساخته شود، اما متأسفانه یکی از این مغازه ها که در این قسمت قرار داشت همکاری لازم را نکرد.
سیم کشی های غیر استاندار در سقف بازار
یکی از اصلی ترین معضلات بازار که هر لحظه ایمنی این مکان تاریخی مهم ایران را تهدید می کند، سیم کشی ها و سم های برق بسیار ناایمنی است که از سقف رد شده و علاوه بر مشکلات ایمنی، منظر بسیار زشتی برای بازار بوجود آورده است.
شکرانی پور درباره این سیستم برق بازار توضیح می دهد: سیم کشی های برق بازار بسیار غیرایمن است، از همین روی اداره برق سه پست قوی برق برای بازار پیش بینی نمود و شهرداری هم قرار شد تا با کف سازی مناسب، دو کانال برای رد کردن سیم های برق و نای گیری از کف بازار عبور دهد. عملیات کف سازی و سنگ فرش شدن بازار همینطور عبور کانال های نای کش و تأسیسات از زیر سنگ فرش ها شروع شده، اما متأسفانه اداره برق هنوز در کوشش برای کسب رضایت کسبه و جانمایی پست های برق است تا وضعیت کنتورها و سیم کشی های بازار که از سقف می گذرد اصلاح گردد.
او ضمن اشاره به آتشسوزی یک مغازه ساعت فروشی در هفته های گذشته، تاکید می کند: در ساعات ابتدایی بامداد با تماس به آتش نشانی گزارش آتشسوزی در یکی از بخش های بازار داده شد. خوشبختانه این اتفاق در ساعت خلوتی بازار بود و نیروی های آتش نشانی با حضور بموقع در محل توانستند تنها از حفره ای در دیوار متوجه منبع آتشسوزی شوند که از یک مغازه ساعت فروشی بود.
رئیس پایگاه های ۹ و ۱۷ آتش نشانی اصفهان خاطرنشان می کند: به علت درب های آهنی ضدسرقتی که مغازه نصب می کنند، تشخیص منبع آتش بسیار دشوار است و در این مورد با خروج دود از حفره ای که در کنار درب مغازه به صورت اتفاقی وجود داشت، متوجه آتشسوزی آن شدیم. این آتشسوزی به علت سیم کشی و سیستم غیر استاندار برقی بود، امیدواریم با همت اداره برق و همکاری کسبه این مشکل حل شود، چونکه برق کشی مهم ترین مشکل بازار است.
شکرانی پور با اشاره به اینکه «تمام کنتورها باید محافظ جان داشته باشد»، اظهار می کند: باید سیم های از کانال های زیر زمینی رد شود و از همه مهم تر جلوی کنتورها اجناس و بخصوص طاقه های پارچه و لباس نباشد. اما تقریباً همه کسبه جلوی کنتورها و باکس های آتش نشانی (اگر داشته باشند) داخل مغازه را جنس چیده اند. به صورت کلی مواد اشتعال زا نباید در اطراف کنتور برق باشد، بخصوص در کنتورهای قدیمی که امکان اتصالی برق و جرقه و آتشسوزی در آنها وجود دارد، این مورد بسیار خطرآفرین است. این موارد جز استعلامات ایمنی است که با هزینه بسیار پایین و بعضاً مجانی برای کسبه در دسترس می باشد.
او در حین عبور از بازار به درب های چوبی بزرگ بسیار سراها و تیمچه های بازار هم اشاره کرده و می گوید: خیلی از سراها درب های چوبی بزرگ قدیمی دارند که هر کدام ثبت ملی هستند و اجازه انداختن خطی بر روی آنها نداریم. از طرفی خود این درب ها یکی از موارد خطرناک و مستعد آتشسوزی هستند و از سویی دیگر در صورت رخ دادن آتشسوزی در ساعات تعطیلی بازار در یکی از این سراها، باز کردن این درها و رسیدن به محل آتشسوزی داستانی جداست. وضعیت کابل های برق در بازار اصفهان
سرای منجم، بمب ساعتی بازار اصفهان
در پستوی بازار خرازی ها و پشت نرده های فلزی قطور و دربی چوبی بزرگ، یکی از سراهای پرحاشیه و معروف بازار قرار دارد. سرایی که هر طلافروش و طلاسازی گذرش به آن خورده است؛ یعنی سرای منجم. سرآتشیار شکرانی پور، فرمانده پایگاه های آتش نشانی بازار اصفهان این نقطه به یک بمب ساعتی تشبیه می کند.
او می گوید: سرای منجم بیشترین دغدغه آتش نشانی را به خود مشغول کرده، چونکه در درجه اول در اغلب حجره های این سرا بخصوص در زیرزمین آن تمام کارگاه های طلاسازی مشغول هستند و ۹۰ درصد این کارگاه ها کار گرم با ابزارآلات گرم می کنند. ضمن این که کپسول های ۱۱ کیلویی گاز که به آنها بمب ساعتی می گویم، در این سرا بسیار زیاد است. از طرفی محل دسترسی آتش نشانی به این سرا بسیار دشوار بوده و علاوه بر آن، جلوی درب ورودی سرا یک سری میله ضد سرقت جوش داده شده و برای رسیدن به داخل سرا باید لوله گذاری صورت گیرد که خود زمان بر است.
شکرانی پور اضافه می کند: این کارگاه های طلاسازی به علت حساسیت شغلی اجازه ورود به کسی را نمی دهند و بازرسی از آنها هم دشوار است. به صورت کلی سرای منجم یک بمب ساعتی در بازار بوده و یک نقطه بسیار بحرانی در بازار است. در گوشه گوشه بازار همچون بیرون از سرای منجم ده ها کپسول گاز قفل شده به هم قابل مشاهده می باشد، بارها این مورد را اخطار دادیم، اما این کپسول های جمع آوری نمی شوند چون کار کارگاه ها با آنها است.
سرای مخلص و کپسول های دِشارژ
مقصد بعدی این بازدید رعب آور، بزرگ ترین سرای بازار بزرگ اصفهان یعنی سرای مخلص است. سرایی که لباس فروشی ها و مغازه های منسوجات زیادی در آن دیده می شود. همینطور در بین فضای بزرگ این سرا فضای سبزی با درختانی خشک قرار گرفته که خود مستعد آتشسوزی اند.
فرمانده آتش نشانی بازار درباره وضعیت ایمنی سرای مخلص، توضیح می دهد: در این سرا تمام خاموش کننده ها و کپسول های ایمنی دشارژ شده و سالیان سال است که دست نخورده اند، این کپسول ها عملاً هیچ خاصیتی ندارند و دکوری شده اند. همه هم منتظرند که یکی آنها را برای شان شارژ کنند، در حالیکه کسبه موظف می باشند که نسبت به شارژ این کپسول ها توجه داشته باشند.
او تاکید می کند: سرای مخلص هم دسترسی سختی دارد و تا ماشین آتش نشانی بخواهد وارد سرا شود، زمان زیادی از دست می رود. این زمان را همین کپسول های خاموش کننده آتش می تواند جبران کند، اما وضعیت آنها اسف ناک است. سرای مخلص و کپسول های خالی
سرای گلشن و بار حریقی بالای پارچه ها
در ادامه بازدید از بازار بزرگ اصفهان به سرای گلشن رسیدیم، سرایی که در بین کسبه پارچه فروش بازار محبوبیت بالایی برای انتخاب حجره های آن بعنوان انبار کالا دارد و سقف چوبی آن تصویری ترس ناک برای آتش نشانان رقم زده است.
شکرانی پور در سرای گلشن، اظهار می کند: در این سرا پارچه فروشی ها و انبارهای پارچه قرار دارد، سرای گلشن بازسازی نشده و هنوز اِشِل قدیمی خویش را حفظ نموده و موارد ایمنی در آن بسیار ضعیف است. درب ورودی این سرا چوبی و بسیار قطور و میراثی است، در مواردی که درب سرا بسته باشد، ورود به آن بسیار دشوار است و اگر اتفاقی رخ دهد ورود به سرا بسیار زمان بر خواهد بود.
او ادامه می دهد: بخش هایی از سقف این سرا چوبی و مستعد آتشسوزی است. سیستم های برق این سرا اصلاح نشده و نیاز است که کسبه سرا با همت خود نسبت به ایمن سازی و اصلاح سرا کارهای لازم را انجام دهند. سرای گلشن بار حریق بسیار بالایی دارد و علاوه بر انبارهای پارچه درخت ها و فضای سبز بزرگی هم دارد.
فرمانده پایگاه ۱۷ آتش نشانی اصفهان، می گوید: این سرا باآنکه دقیقاً پشست ایستگاه آتش نشانی است، اما دسترسی به آن تنها از راه دروازه اشرف امکان پذیر است و اگر خودرو آتش نشانی در ساعات شلوغی بازار بخواهد به آن دسترسی پیدا کند، زمان بسیاری صرف خواهد شد. کپسول های خاموش کننده های این سرا هم مثل دیگر سراهای بازار دشارژ شده و سالهای سال است کسبه به آن رسیدگی نمی کنند. سقف چوبی سرا
سرای شیشه ای و احتمال ریزش دیوار آن!
در کوچه باغ قلندرها یک سرای عجیب و بعضاً متروکه قرار گرفته که آثار سوختگی در جای جای آن قابل رؤیت است. این سرا که ورودی کوچکی دارد و با یک راه رو بسیار طولانی به بخش انتهایی می رود، سقفی چوبی و وضعیت سازه ای بسیار ضعیفی را تحمل می کند، اما مشکل اصلی در دیواره پشتی این سرا است که به یکی از کوچه های منتهی به بازار ختم می شود.
در این محل زمینهای مخروبه بسیاری قرار گرفته، اما یکی از آنها شرایط بسیار بحرانی دارد و دیواره آن هر لحظه امکان دارد تخریب شود. به قول شکرانی پور در این محل مسؤلان اداره کل میراث فرهنگی استان و شهرداری منطقه حاضر شدند و یکی از مکان هایی که باید فکر عاجلی برای آن شود، این محل است.
او می گوید: این مخروبه چوب های خشک بسیاری دارد و محلی برای تجمع معتادان شده، تا کنون بارها گزارش آتشسوزی در این محل داشته ایم و با اعزام سریع از ایجاد مشکل بزرگ تر جلوگیری شده. چونکه معتادان برای گرم کردن خود و یا استعمال مواد مخدر مبادرت به روشن کردن آتش می کنند و این آتش در نیمه های شب خطرآفرین می شود.
شکرانی پور اضافه می کند: این زمین درست دیوار به دیوار سرای شیشه ای است و حیاط آن درختان خشک بسیاری قرار دارد. ضمن این که بعضی از کاسب ها در این سرا از کپسول های گاز استفاده می نمایند. اگر در این سرا و پشت آن آتشسوزی رخ دهد، سریعاً بخش بزرگی از بازار را درگیر می کند. خرابه پشت سرای شیشه ای و دیواری که هر لحظه امکان ریختن آن وجود دارد
مورد عجیب سرای فخر
اما گل سرسبد بحران های ایمنی بازار ماند برای آخر بازدید. در یکی از سراهای بازار یک صحنه بسیار عجیبی قرار دارد که توصیف آن دشوار است. پشت سرای فخر بن بستی وجود دارد که آن بن بست با یک راه روی طولانی به یک بن بست دیگری ختم می شود و در پایان، صحنه ای عجیب و غیرقابل باور قرار گرفته؛ یک کارگاه ریسندگی و نخ بافی با انبوه دستگاههای مکانیزه!
از درب ورودی سرای فخر تا این کارگاه حداقل صد متر فاصله وجود دارد و اگر روزی این کارگاه گرفتار حریق شده تمام این مسیر باید لوله گذاری شود تا آب به آن جا برسد، چونکه هیچ راهی برای ورود ماشین آتش نشانی وجود ندارد! این نقطه پایانی بازدید، از بازار اصفهان، اساسا خطرناک ترین و یک خطر بلقوه است که مسؤلان میراثی و شهرداری اصفهان باید سریعاً نسبت به جابه جایی این کارگاه عریض و طویل اقدام نمایند. کارگاه بافندگی در انتهای سرای فخر کپسول خالی کارگاه نخ بافی
کاسب ها چه کنند؟
اما وظیفه کسبه در بازار اصفهان که اوضاع ایمنی آن کم شباهت به بازار شام نیست، چیست؟ فرمانده پایگاه های آتش نشانی بازار به این پرسش این گونه پاسخ می دهد: اول از همه باید از آتش نشانی استعلامات ایمنی لازم را بگیرند. هزینه ایمنی برای هر سرا و حجره بر عهده صاحب آنها است و باید این مورد مشخص شود. خیلی از سراها با همکاری کسبه و صاحبان سرقفلی سراها مبادرت به مرمت سرا و ایمن سازی کامل آن کردند، چونکه برای اموال خود، زیبایی بازار و خریداران اهمیت قائل هستند.
شکرانی پور تاکید می کند: سازمان آتش نشانی سازمانی تحکمی نیست و قدرتی ندارد که به زور بخواهد از اصناف بازدید کند، اما با نامه نگاری با بازرسی اتاق اصناف و دیگر ارگان های مرتبط بازرسی و سرکشی به صورت مرتبط انجام می شود. از طرفی هیچ پروانه کسبی بدون استعلام ایمنی از آتش نشانی صورت نمی گیرد. باکس محبوس آتش نشانی
به زودی سه پایگاه آتش نشانی در بازار اصفهان ایجاد خواهد شد
در آخر بازدید، شکرانی پور خبر از یک اتفاق مثبت در آینده نزدیک می دهد و می گوید: با دستور معاون دادستان، مقرر شد سه پایگاه آتش نشانی با تملک سه باب مغازه در نقاط مختلف بازار جانمایی و تجهیز شود. در این پایگاه ها قرار از ماشین های چهارچرخ کوچک و موتور سیکلت استفاده گردد و نیروی آتش نشانی به صورت ۲۴ ساعته در بازار مستقر باشد. گشت های بازار به صورت دائم صورت گیرد و هر مورد غیر ایمنی که بود گزارش دهند.
او اضافه می کند: منتظریم که اداره اوقاف، اداره میراث فرهنگی و یا استانداری سه دهنه از مغازه های بازار را تملک و برای تجهیز به شهرداری واگذار کنند. شهرداری هم قول داده بمحض تحویل ملک، در سریع ترین زمان ممکن کاربری آنرا تغییر و برای آتش نشانی تجهیز کند.
اوقاف، شهرداری، استانداری، میراث فرهنگی و غیره کاری کنید
آنچه مسلم است وضعیت ایمنی بسیار ترسناک بازار تاریخی اصفهان بوده، بازاری که چشم یک ملت و حتی دنیا به آن دوخته شده و سوختن آن سوختن قلب یک شهر و تمدن است. با پاک کردن صورت مساله هیچ وقت نمی توان خود و مردم را گول زد و باید تمام ارگان های درگیر در بازار اصفهان همچون اداره اوقاف، اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان، شهرداری اصفهان، اداره برق و استانداری دست در دست هم فکری برای ساماندهی به بازار اصفهان کنند. فکری که احتیاج به همراهی کسبه و شاغلان بازار دارد و همه باید به درک خطری که بیخ گوش بازار است، برسند.
منبع: ftour.ir