خراسان رضوی یک مدرس گردشگری و هتلداری اظهار داشت: برای رسیدن به معنای واقعی هتل های سبز در ایران باید در درجه اول مسؤلان و متولیان گردشگری کشور معنی و مفهوم درستی از این هتل ها داشته باشند که این معنی و مفهوم در گرو دانش علمی و آکادمیک افرادی است که می خواهند برای گردشگری و هتلداری در ایران تصمیم گیری کنند.
مهرداد فرشیدی در گفت و گو با ایسنا به معرفی اکوهتل و شرایط آن در ایران پرداخت و اظهار نمود: از زمانی که هتل ها بر طبق کاربری تقسیم شد، اسامی گوناگونی برای آنها برگزیده شد. این اسامی به آیتم ها و وضعیت خاصی ارتباط دارد که همچون آنها باید به شرایط فیزیکی هتل، نوع مشتریان، محل راه اندازی و نوع خدماتی که هتل ها ارائه می دهند، اشاره نمود. یکی از انواع هتل هایی که چند سالی است خصوصاً در کشورهای صاحب سبک رواج پیدا کرده اکوهتل ها یا هتل های سبز است.
وی افزود: البته اکوهتل با هتل سبز تفاوت های جزئی دارد اما بطور معمول در یک بخش دسته بندی می شوند. در حقیقت هر ۲ آن به هتل هایی اشاره می کنند که با محیط زیست سازگارتر است. تعدادی از کارشناسان معتقدند که اکوهتل ها باتوجه به نامشان هتل های اکوتوریسم است که در محیط های طبیعی و روستایی خدمات می دهد و برخی دیگر معتقدند که اکوهتل ها همان هتل های سبز است.
این مدرس گردشگری و هتلداری افزود: البته ما می توانیم هر ۲ عامل را در اکو هتل ها مد نظر قرار دهیم چونکه یکی از اصل های مهم در حفظ محیط زیست خصوصاً در مناطق طبیعی و روستاها که جفرافیای طبیعی خودرا حفظ نموده اند و هنوز به جاذبه انسانی تبدیل نشده اند، موضوع سازگاری با محیط زیست است.
انرژی های تجدیدپذیر اولویت هتل های سبز و یا اکوهتل ها
فرشیدی اشاره کرد: هتل های سبز که در کشورها به جز ایران شاهد گسترش آن هستیم، با روش خاص خود اکوهتل ها را با محیط زیست سازگار می کنند و مهم ترین آیتم این است که لطمه رسانی به محیط زیست را به حداقل برسانند. این روزها کم و بیش به اشتباه از طرف برخی هتلداران و یا مسئولان می شنویم که مبادرت به تاسیس هتل سبز کرده اند اما باید بگویم که هتل سبز شرایط و تعریف خاص خودرا دارد.
وی اشاره کرد: هتل های سبز یا هتل هایی که بصورت عام هتل اکو یا اکوهتل نامیده می شود، هتل هایی است که کم ترین لطمه را به محیط زیست وارد می کنند؛ به این معنا که اگر مقرر است از انرژی در این هتل ها استفاده گردد انرژی های تجدیدپذیر در اولویت هستند. بعنوان مثال می توان اظهار داشت که از انرژی باد برای تولید الکتریسیته و از انرژی خورشید برای تولید برق و… استفاده می نمایند. همین طور در این نوع هتل ها سیستم های فاضلاب مناسب تعبیه شده که پساب و فاضلاب آن تصفیه می شود و در جایی دیگر از هتل مورد استفاده قرار می گیرد.
این مدرس هتلداری افزود: به عبارتی آبی که در اکوهتل ها برای دوش یا شستن دست ها استفاده می شود، داخل فلاش سنگ ذخیره می شود تا زمان دیگری مورد استفاده قرار گیرد. در این هتل ها تفکیک زباله از مبدا رخ می دهد و زباله های شیشه ای، کاغذی، خشک و… از ابتدا در هتل تفکیک می شوند. همین طور اکوهتل ها از الیاف طبیعی برای منسوجات خود استفاده می نمایند.
فرشیدی عنوان کرد: در این نوع هتل ها اهتمام بر آنست که از مواد شیمیایی بصورت حداقلی و در شست وشوی منسوجات از مواد شست وشوی طبیعی استفاده شود؛ پس می توان گفت هتل هایی که موارد گفته شده را شامل می شود اکوهتل یا هتل سبز است.
وی افزود: همانطور که گفته شد باید اکوهتل ها در مناطق طبیعی راه اندازی شود، بنا بر این در شهرهای بزرگ و کلان شهرها نمی توان اکوهتل به مفهوم واقعی راه اندازی کرد. البته اگر مدلول اکوهتل و هتل سبز را در هم بیامیزیم و یک مدلول برای آن تعریف نماییم، می توانیم در شهرهای بزرگ نیز اینطور هتل ها را داشته باشیم.
این مدرس گردشگری و هتلداری افزود: هم اکنون نیز خانه ها و هتل های بوم گردی که در مناطق طبیعی راه اندازی شده نیز بعنوان هتل سبز یا اکوهتل شناخته می شود. البته زمانی می توان بوم گردی ها را بعنوان اکوهتل معرفی نمود که اصول سازگاری با محیط زیست در آن رعایت شده است.
فرشیدی درباب برنامه های اجرائی و حمایتی این هتل ها در کشور بیان کرد: به جهت اینکه ما به یک هتل سبز به مفهوم واقعی دست پیدا نماییم، در درجه اول باید مسئولان و متولیان سفر و گردشگری در ایران مفهوم درستی از هتل های سبز برای خود داشته باشند. این مفهوم در گرو دانش علمی و آکادمیک افرادی است که می خواهند برای گردشگری و هتلداری در ایران تصمیم گیری کنند که متاسفانه این مساله از مشکلات اصلی ما در این حوزه می باشد.
ایجاد هتل های سبز مستلزم ارتباطی سازنده میان ارگان ها است
وی اظهار نمود: دستیابی به منابع سبز برای سازگاری محیط زیست در ساخت هتل ها مستلزم این است که با ادارات و دوایر اداری ارتباط وجود داشته باشد. بعنوان مثال باید جهت استفاده از انرژی الکتریکی با وزارت نیرو هماهنگ شد و بابت موضوع آب و فاضلاب، موضوع پس آب ها و مساله تفکیک زباله از مبدا با شهرداری ها در ارتباط بود. باید هماهنگی و سازماندهی متناسب از طرف متولیان اصلی سفر یعنی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با این دوایر و سازمان های دولتی به وجود آید.
این استاد دانشگاه اشاره کرد: باید در جلساتی که برگزار می شود، مراتب آشنایی تصمیم گیرندگان در سازمان های مختلف و مسئولان با هتل سبز فراهم گردد تا متولیان باتوجه به امکاناتی که در اختیار دارند، تعاملات سازنده ای در این عرصه شکل دهند. البته مشکل اصلی برای تبدیل هتل هابا هتل های سبز مساله بودجه و هزینه ای است که باید صرف این کار شود که جزو با بهره گیری از تسهیلات بانکی ممکن نیست چونکه اگر قرار باشد سرمایه گذار یا مالک هتل کل هزینه ها را به تنهایی متحمل شوند، هزینه سرمایه گذاری بالا رفته و برای جبران آن لازم است درآمد نیز افزایش پیدا کند.
فرشیدی اشاره کرد: این افزایش درآمد مستلزم آنست که قیمت اتاق ها در هتل افزایش پیدا کند که این مساله عملا منطقی نیست. بدین سبب باید با بهره گیری از تسهیلات دولتی و استفاده از نظر کارشناسی بدون رانت بازی و سوءمدیریت های بی جا این کار توسعه پیدا کند تا هتل ها با دستورالعمل هایی که در اختیارشان قرار می گیرد، به همراه مشاوره های کارشناسان علمی و تعاملی سازنده با دستگاه های مختلف به سمت بازماندهی و سرمایه گذاری در توسعه هتل های سبز پیش روند.
ایجاد اکوهتل ها رونق گردشگری را به دنبال دارد
وی بیان کرد: در رابطه با تعامل توریست با هتل های سبز و افزایش استفاده آنها از این هتل ها شاید شاهد تاثیر مستقیم روی صنعت گردشگری از بابت لذتی که یک توریست در زمان اقامت در این هتل ها ممکنست نصیبش شود، نباشیم اما با توجه به این که تمام جهانیان هم اکنون متوجه لطمه هایی که انسان به محیط زیست وارد می کند، هستند، این هتل بجای ضرررسانی به محیط زیست پیرامون خود اقدامی نیز برای حفظ و حراست از آن انجام می دهد که به لحاظ روانی بسیار موثر است.
این مدرس گردشگری و هتلداری اظهار نمود: تاثیر روانی زمانی خودرا نشان میدهد که توریست هنگام اقامت در هتل ضمن فراگیری آموزش های اکوتوریستی با محیطی مواجه می شود که بعنوان مثال نظافتش با مواد طبیعی است و از مواد شیمیایی استفاده نمی گردد، چرخه آب و فاضلاب آن موجب آلودگی زیست محیطی نمی گردد که این موارد موجب ایجاد تعلق خاطر بیشتری نیز می شود.
فرشیدی اضافه کرد: موارد ذکر شده سبب استقبال بیشتر گردشگران خواهد شد چونکه استفاده از این نوع هتل ها حس لذت خاصی در گردشگران به وجود خواهد آورد. البته عملکرد آموزشی این هتل ها را نیز نباید از یاد برد بعنوان مثال گردشگری که آموزش رفتار با محیط زیست را ندیده باشد با اقامت در اینطور هتل ها شیوه های مشابه را در جامعه و خانه خود نیز پیاده خواهدنمود.
شکل گیری هتل های سبز برمبنای تاریخچه طبیعت گردی
وی با اشاره به تاریخچه این هتل ها اشاره کرد: اصولا تاریخچه مشخصی برای اینطور هتل ها وجود ندارد. فقط تاریخچه ساخت هتل های سبز به تاریخچه طبیعت گردی در تمام دنیا باز می گردد. در حقیقت طبیعت گردی این خاصیت را دارد و این ذهنیت را در افراد به وجود می آورد که طبیعت را نباید تخریب کرد و باید برای زیبایی، حفاظت و سلامت آن از خود مایه گذاشت. بدین سبب همانطور که گردشگری از پیشینه بسیار زیادی در جوامع بشری برخوردار نیست، ابزار گردشگری نیز که یکی از مهم ترین آن هتل ها و مراکز اقامتی است، از سابقه و پیشینه بسیار زیادی برخوردار نیست.
این مدرس هتلداری افزود: با آنکه کمتر از نیم قرن است که گردشگری همه گیر و تخصصی شده، مراکز اقامتی نیز به صورتی تخصصی شده اند. البته در سه دهه اخیر که انسان متوجه تخریب محیط و آلودگی محیط زیست به شکل فزاینده و مخرب شده و در امتداد آن به فکر حفظ و حراست از محیط زیست جهت زندگی بهتر افتاده، این نوع تفکر در هتل و گردشگری نیز تاثیر گذاشته و موجب تغییراتی شده است.
فرشیدی اضافه کرد: هم اکنون متخصصین به دنبال راه هایی هستند که توریست نیز بتواند در حوزه حفاظت از محیط زیست سهم خودرا ادا کند و هیچ نوع تخریب محیطی به وجود نیاورد. شاید بنا بر این است که در ماه های اخیر بجای استفاده از کلمه طبیعت گردی صحبت از اکوتوریسم می شود چونکه تفاوت اکوتوریسم با طبیعت گردی همان مساله پایداری زیست محیطی است. طبیعت گرد فردی است که مشتاق طبیعت بوده اما هیچ احساس مسئولیتی نسبت به طبیعت ندارد ولی اکوتوریست ها کسانی هستند که علاوه بر توجه به زیبایی های طبیعت در حفظ، نگهداری و حراست از محیط زیست و طبیعت نیز تلاش می کنند.
دستورالعمل خاصی برای راه اندازی هتل های سبز در ایران وجود ندارد
وی در رابطه با معیارهای ساخت اکوهتل اظهار نمود: من در رابطه با معیارها و دستورالعمل ها برای راه اندازی و راه اندازی یا تغییر کاربری هتل های نرمال به هتل های سبز در ایران دستورالعمل خاصی ندیدم اما جا دارد اساتید دانشگاه گردشگری که تحصیلات آکادمیک دارند، با مطالعه دستورالعمل هایی که از طرف سازمان های جهانی خصوصاً سازمان جهانی گردشگری و سازمان جهانی اکوتوریسم تدوین شده است، دستورالعمل ها را آموزش داده و با خاصیت هایی که در کشورمان وجود دارد، منطبق سازند. همانطور که گفته شد می توان با بهره گیری از تسهیلاتی که دولت در اختیار سرمایه گذاران می گذارد نیز کاربری هتل ها را به سمت هتل های سبز تغییر داد.
اکو کمپ ایرانی شهداد
