یکی از نمادهای سنتی شهر کرمان بادگیرهای مختلف در بافت تاریخی این شهر است که به تدریج خراب و به تاریخ می پیوندند.
خبرگزاری مهر – گروه استان ها: توجه به گردشگری و بناهای تاریخی کرمان همواره در فراز و نشیب های سینوسی گرفتار بوده است و بدون شک هم اکنون هم نگاه مدیریت ارشد استان آنچنان که باید به صنعت توریسم حمایتی نیست. عدم اتمام پروژه های در دست اجرا از سالهای قبل، عدم تعریف طرح های قابل توجه گردشگری و مرمت آثار تاریخی و توسعه زیر ساخت های گردشگری در عمل سبب شده این صنعت استان کرمان در پسا کرونا هم چشم انداز مناسبی نداشته باشد.
هم حالا پروژه هایی مانند عمارت شتر گلو، ساماندهی باغ هرندی کرمان، ساماندهی باغ کلانتر، حمام باغ لله و بزرگترین خانه خشتی ایران در رفسنجان و بازار کرمان و دهها کاروانسرا در این مجموعه معطل مانده و طرح ساماندهی قلعه دختر و قلعه اردشیر هم که احتیاج به حمایت مدیران ارشد کرمان دارد رها شده است.بافت تاریخی کرمان جزیره ای شده استدر این میان بافت تاریخی کرمان در گذر دهه های اخیر رفته رفته نابود شده و از بافت غنی تاریخی کرمان فقط چند خانه تاریخی مجزا در شهر باقیمانده است که اکثراً درحال فرسودگی و تخریب هستند.
در این میان هر چند یزد به شهر بادگیرها شهرت یافته که البته این امر هم به علت توجه مسؤلان این شهر به آثار و نمادهای تاریخی است که منجر به ثبت جهانی این شهر هم شده است اما کرمان هم بادگیرهای مختلف و بسیاری در خود جای داده که اکثراً تخریب و یا درحال تخریب شدن هستند و کسی هم به این مهم توجه ندارد. با کمی دقت میتوان تفاوت گردشگری در یزد و کرمان را در همین مسئله یافت. دهها بادگیر در استان کرمان درحال تخریب کامل هستند و این در حالیست که خانه های تاریخی کرمان هم گه گاه زیر تیغ لودر می روند و چند ماه بعد جای این خانه ها را برج های چند طبقه می گیرددهها بادگیر در استان کرمان درحال تخریب کامل هستند و این در حالیست که خانه های تاریخی کرمان هم گه گاه زیر تیغ لودر می روند و چند ماه بعد جای این خانه ها را برج های چند طبقه می گیرد این مسئله را به آسانی میتوان در مرکز و شرق شهر کرمان مشاهده کرد. معاون میراث فرهنگی کرمان در گزارش تور مسافرتی به نقل از مهر در مورد مرمت بادگیرهای کرمان بیان نمود: به صورت خاص بادگیر شاخص استان کرمان بادگیر چپقی است که در سیرجان قرار گرفته و الگویی از دود کش های کشتی است که در گذشته برای نگهداری دارو استفاده می شده و محیط به قدری خنک می شده که در آن داروها برای مدتها باقی می ماندند.
مجتبی شفیعی اظهار داشت: شهر کرمان هم دارای بادگیرهای زیبا و منحصر به فرد است که تلاش در احیا و مرمت آنها داریم.آماده همکاری برای بازسازی بادگیر لطف علیزاده هستیموی بادگیر خانه لطف علیزاده را هم همچون بادگیرهای خاص دانست و اضافه کرد: مانند این بادگیر در کشور دیده نمی گردد که به علت مالکیت راه و شهرسازی بر این خانه امکان بازسازی وجود نداشته است. وی اظهار داشت: با پیگیری های صورت گرفته مقرر است این خانه به بخش خصوصی واگذار شود و در این صورت امکان بازسازی بادگیر هم مهیا می شود.
بادگیر چپقی وضعیت مناسبی نداردبررسی های میدانی خبرنگار مهر در سیرجان از وضعیت بسیار اسفبار بادگیر چپقی سیرجان خبر می دهد به صورتی که این بنا در ماه های اخیر به مکانی برای تجمع معتادان تبدیل گشته و هر چند ظاهر بنا مطلوب است اما داخل این بادگیر و محوطه آن از وضعیت بسیار نا مناسبی برخوردار می باشد و داخل بنا مملو از مکان هایی است که معتادان مبادرت به بر افروختن آتش می کنند. بادگیر منحصر به فرد دیگر استان کرمان بادگیر خانه لطفعلی زاده است این بنا که یکی از زیباترین بادگیرهای ایرانی به حساب می آید از نظر ساختار و استفاده از مصالح در نوع خود بی نظیر است اما این بادگیر هم در معرض تخریب جدی قرار دارد و هر چند که این بنا در مالکیت راه و شهرسازی است اما به نظر می آید از جانب این اداره هیچ اراده ای برای مرمت بنا وجود ندارد.
بادگیر لطف علیزاده در معرض خطر جدی استعضو هیأت علمی دانشکده هنر دانشگاه شهید باهنر کرمان هم در گزارش تور مسافرتی به نقل از مهر با اشاره بنای نفیس و معماری قابل توجه خانه لطف علیزاده از مسؤلان استان کرمان خواست هر چه زودتر و پیش از این که این خانه تخریب شود کار مرمت بنا را شروع کنند. این بنا گرفتار ترک خوردگی و ریزش شده است و اگر برای مرمت آن اقدامی نشود بعدها باید در حسرت این خانه و بادگیرش باشیممنصور خواجه پور این بنا از دوران قاجار به جای مانده و بادگیری منحصر به فرد و بسیار زیبا دارد که درحال تخریب است. وی به فرسایش شدید این بنا اشاره نمود و اظهار داشت: این بنا گرفتار ترک خوردگی و ریزش شده است و اگر برای مرمت آن اقدامی نشود بعدها باید در حسرت این خانه باشیم. خانه لطف علیزاده که قرار بود به موزه خوشنویسی کرمان تبدیل گردد حالا کاملاً به حال خود رها شده است، در حالیکه میراث فرهنگی در اغلب موارد خصوصی بودن بناهای تاریخی کرمان را دلیل اصلی عدم مرمت می داند اما در مورد این خانه مالکیت دولتی علت رها شدنش معرفی شده است.
کندی مرمت بناهای در دست اقدامبادگیرهای خانه منفرد، خانه حاج آقا علی، لطفعلی خان، بادگیرهای بازار کرمان، خانه موحدی، خانه مدیرالملک، خانه فروزی، خانه قاسم حاج غلامرضا، خانه فدایی، خانه نژاد معصوم، خانه واعظی، خانه وقف مسجد وکیل، خانه یزدانی و … در حالی به حال خود رها شده اند که در شهر یزد همین بناها مرمت و حالا بافت تاریخی یزد ثبت جهانی شده است. محمد ارزشمند یکی از فعالان میراث فرهنگی کرمان است که در گزارش تور مسافرتی به نقل از مهر می گوید: متأسفانه فقط در دوران مدیریت استاندار سابق بود که مرمت بناهای تاریخی مورد توجه قرار گرفت و بخشی از بازار و باغ فتح آباد مرمت شدند، اما از آن زمان تابحال مرمت بناهای دیگر نه تنها تمام نشده بلکه حتی مرمت اضطراری بعضی از بناهای شاخص کرمان حتی آغاز هم نشده است.
وی اضافه کرد: باوجود شعارهای دستگاههای مختلف متولی در بافت تاریخی شهر کرمان اما هر روز شاهد تخریب بیشتری در بافت تاریخی و تبدیل این بافت به برج و ساختمان های چند طبقه هستیم که مصالح آنها بخصوص در نمای این ساختمان ها هیچ تناسبی با معماری بافت تاریخی ندارد.مصوبه های بی نتیجه برای مرمت بافت تاریخیوی افزود: اجزای خانه های تاریخی کرمان به علت بزرگ بودن این خانه بسیار مفصل و کامل است که شامل تابستان نشین، زمستان نشین، هشتی، سالن، هشتی، حوض، دالان، ایوان و باغچه و زیر زمین است که البته شاخص ترین بنای این خانه ها بادگیرهای بزرگ و بسیار زیبا است که اکثراً تخریب شده است و یا لابلای ساختمان های جدید قرار گرفته اند. توجه به مهم ترین پتانسیل اقتصادی شهر کرمان یعنی بناهای تاریخی و گسترش زمینه صنعت توریسم یکی از ضروریات استان کرمان است که این روزها نه تنها هیچ دلسوزی ندارد بلکه کاملاً فراموش شده و در بهترین حالت به مصوبه های کاغذی تبدیل گشته که در حد شعار مانده اند.
منبع: تور مسافرتی
