به گزارش تور مسافرتی، هم زمان با بازگشایی عمارت برلیان در کاخ گلستان در سالگرد مشروطه، از اسناد و تصاویر دیده نشده ای از آن مقطع تاریخی در ۲ نمایشگاه «نهضت مشروطه از دریچه عکسخانه شهر» و «به یاد مشروطه» رونمایی می شود.
به گزارش تور مسافرتی به نقل از ایسنا، همزمان با یکصدوهفدهمین سالگرد نهضت مشروطه، همایش نهضت مشروطه ایران از ۱۴ تا ۱۷ مردادماه در مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان انجام می شود. این همایش شامل نشست های هنری، تاریخی، سیاسی، ادبی و حقوقی است که هر روز در دو نوبت با حضور استادان و پژوهشگران انجام می شود. همین طور برگزاری دو نمایشگاه از اسناد و تصاویر در رابطه با مشروطیت از دیگر برنامه های همایش نهضت مشروطه ایران است.
آفرین امامی ـ مدیر مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان ـ با اشاره به اهمیت تاریخی این مجموعه اظهار داشت: این محل یک ارگ سلطنتی بوده و اتفاقات مهمی در آن شکل گرفته است. یکی از وقایع بسیار مهمی که در مجموعه کاخ گلستان اتفاق افتاد، موضوع نهضت مشروطیت است و تلاش ما بر این است که با برگزاری همایش نهضت مشروطه ایران و افتتاح تالار برلیان، موضوع قرابت این اتفاق با کاخ گلستان را بطور کامل به نمایش بگذاریم.
او اضافه کرد: ماموریتی از طرف دکتر علی دارابی ـ قائم مقام وزیر و معاون میراث فرهنگی ـ به من محول شد تا به شخصیت ها و اتفاقات تاریخی توجه ویژه ای داشته باشیم. در قدم اول، در هفته میراث فرهنگی، عمارت الماس را به عنوان «یادمان امیرکبیر» افتتاح کردیم و این عمارت را با حفظ هویت تاریخی آن، به نمایش آثار در رابطه با امیرکبیر اختصاص دادیم، البته دفتر صدارت امیرکبیر که به عمارت الماس نزدیک بوده دیگر وجود ندارد و به ناچار به جهت نوع معماری به عنوان یکی از قدیمی ترین بناهای مجموعه و نزدیک به دفتر صدارت امیرکبیر به این مساله اختصاص یافت. ضمن این که چیدمان قبلی عمارت الماس پیشینه تاریخی و هویت نداشت و سلیقه ای انجام شده بود. بعد از آن موضوع مشروطه مورد توجه قرار داشت و با توجه به این که قرائت فرمان مشروطه و صدور فرمان مشروطه دقیقاً در تالار برلیان اتفاق افتاده است، تصمیم گرفتیم در کاخ گلستان یک خوانش جدید از عمارت برلیان را برای مردم انجام دهیم.
امامی درباره ی خوانش تازه از عمارت برلیان اظهار داشت: برای خوانش جدید تالار برلیان و جمع آوری آثار فرصت مناسبی برقرار شد تا این تالار با تزئینات فراوان وابسته به معماری همچون آینه کاری و گچ بری های منحصر به فرد مرمت شود. روی لوسترهای تالار برلیان اقدامات ایمنی سازی و حفاظتی انجام شده و پنج تالار مرمت شده است که علاوه بر اختصاص اعتبار و هزینه کرد، برای این امر از مرمتگران متخصص و باتجربه بهره گرفتیم. تالار برلیان از زمان ساخت دستخوش تحولات بسیاری شده و تمام تلاش معاونت اجرائی این بوده که برمبنای آخرین اسناد و تصاویر موجود و بودن دخالت سلیقه فردی و با رعایت اصول کامل مرمت و حفاظت، این مرمت صورت گیرد.
مدیر کاخ گلستان افزود: در عمارت برلیان اتفاقات مهم تاریخی دیگری هم افتاده است، مانند این که جنازه ناصرالدین شاه بعد از ترور وی در حرم شاه عبدالعظیم به عمارت برلیان آورده شد، اما مهم ترین اتفاقی که در تاریخ این کشور و زندگی مردم تأثیر مستمر داشت، مسأله مشروطیت بود. فرمان مشروطیت از پنجره عمارت برلیان قرائت شد و عکسی از آن لحظه تاریخی باقی مانده که این پنجره و لحظه قرائت فرمان مشروطیت را با حضور علما، صدراعظم و تعدادی از رجال سیاسی قاجار نشان میدهد.
امامی اظهار داشت: ما موظفیم در کنار نمایش اشیاء، اسناد و گنجینه هایی که داریم، وقایع تاریخی را که در این مجموعه رخ داده است نیز به بازدیدکنندگان انتقال دهیم. این مسأله مستلزم آنست که فعالیت پژوهشی صورت بگیرد؛ برای اینکه بطور کلی روایت محوری گرایش به سمت پژوهش را به وجود می آورد. در این مسأله نیز ما نیازمند این بودیم که یک ستاد تشکیل دهیم؛ برای اینکه فقط بحث چیدمان اشیاء مطرح نبود، بلکه لازم بود خوانش اسناد و تصاویر صورت گیرد و به افرادی نیاز داشتیم که دوره قاجار را به خوبی می شناسند. بدین سبب دکتر علیرضا قاسمخان، محمدرضا بهزادی و تعداد دیگری از دوستان با ما همکاری کردند تا ستادی را تشکیل دهیم و با همراهی معاونت فرهنگی و اداره معرفی و آموزش، اداره پژوهش و امین اموال کاخ گلستان توانستیم بعد از شش ماه تلاش، این خوانش را انجام دهیم و تالار برلیان را همزمان با همایش نهضت مشروطه ایران، افتتاح نماییم.
او با اشاره به نشست های تخصصی این همایش اظهار داشت: به جهت اینکه این خوانش را بهتر در معرض نمایش قرار دهیم لازم بود که سلسله نشست های تخصصی برگزار نماییم تا موضوع مشروطیت و تأثیر آن بر جامعه ایران در مسائل هنری، سیاسی و… مطرح شود. پژوهشگران زیادی دراین زمینه امکان ارائه مطالب خودرا داشتند، اما به سبب محدود بودن زمان، تنها توانستیم از حضور عده محدودی از آنها بهره ببریم.
امامی افزود: در کنار افتتاح تالار برلیان دو نمایشگاه نیز برگزار می نماییم که یکی از آنها با نام «نهضت مشروطه از دریچه عکسخانه شهر» شامل اسناد و تصاویر مشروطه، در همکاری با موزه عکسخانه شهر است و دیگری با عنوان «به یاد مشروطه» شامل عکسهایی دیده نشده از آلبوم خانه کاخ گلستان است. با توجه به این که نمایشگاه ها مدت محدودی دارند می خواهیم کاتالوگی از آنها منتشر نماییم که در اختیار بازدیدکنندگان قرار بگیرد. در حوزه نشست ها نیز تمام مقالاتی که توسط پژوهشگران در سخنرانی هایشان عرضه می شود به شکل یک جلد کتاب منتشر می شود.
در این باره بخوانید:
۱۱۷ سالگی مشروطه در کاخ گلستان
مدیر میراث جهانی کاخ گلستان اضافه کرد: علاوه بر اشیائی که الان مردم می بینند آثار ارزشمندی هم در مخازن نگهداری می شود. این نمایشگاه ها فرصتی است که این آثار در معرض بازدید قرار بگیرند. هر نمایشگاه و چیدمان جدید موجب می شود چند شیء از مخزن بیرون رود و اتفاقات جدید در موزه ها مخاطب تازه ای را جذب می کند. شاید خیلی از افراد گمان کنند یک دفعه بازدید از جایی مانند کاخ گلستان کافی است، اما اگر بطور مداوم همایش ها، نشست ها و نمایشگاه های جدید داشته باشیم مخاطبان انگیزه پیدا می کنند که باز هم به بازدید این محل بیایند.
او درباره ی ایجاد این رویداد نیز توضیح داد: در موزه داری نوین، موزه ها از شی ءمحوری به سمت روایت محوری می روند و تمام تلاش موزه ها این است که برای تأثیرگذاری بهتر بر بازدیدکننده، تا جایی که امکان دارد اشیاء را در قالب یک روایت معرفی کنند. این کار مستلزم آنست که فعالیت مطالعاتی صورت گیرد، روایت های هر شیء گردآوری شود و مشخص شود که این اشیاء چه نقشی دارند و چگونه باید در موزه ها نمایش داده شوند.
امامی با اعلان اینکه اشیاء فرهنگی و تاریخی مانند کلمه هستند، اضافه کرد: شما نمی توانید یک تعداد کلمه به هم ریخته و بی ربط را حفظ کنید، اما وقتی این کلمات درست کنار هم چیده شده و تبدیل به یک جمله شوند، می توانید آنرا به خاطر بسپارید و حتی درباره ی آنها توضیح دهید. اشیای تاریخی هم مانند این کلمات هستند. زمانی که آنها بدون هدف، بدون چیدمان درست، بدون روایت و قصه در ویترین ها گذاشته شوند مانند کلمات به هم ریخته هستند که بازدیدکننده ها آنها را می بینند و بعد فراموش می کنند، اما وقتی این اشیاء با روایتی درست و جذاب کنار هم گذاشته شوند در ذهن مخاطب باقی می مانند.
مدیر کاخ گلستان بیان کرد: یکی از سیاست هایی که اخیراً در موزه های زیر نظر وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مورد توجه قرار گرفته، این است که همه موزه ها به سمت روایت محوری بروند و برای جذب بیشتر بازدیدکنندگان اهتمام کنند محتواهایی را در موزه ها به معرض نمایش بگذارند که موجب شود از یک سو بازدیدکننده وقت بیشتری را در این مجموعه فرهنگی و تاریخی صرف کند و از طرف دیگر زمانی که از موزه خارج می شود به سواد فرهنگی تاریخی او اضافه شده باشد. موزه ها مانند کتاب های درسی هستند و همانطور که در کتاب ها تاریخ به دانش آموزان آموزش داده می شود، موزه ها هم باید بتوانند تاریخ را به شکل روایتی و بصورت زنده آموزش دهند.
امامی با اعلان اینکه کاخ گلستان یک مجموعه میراث جهانی است که به دلایلی همچون ارزش های معماری در لیست میراث جهانی به ثبت رسیده است و یک بازه زندگی بشر را در تاریخ ایران نشان می دهد، اظهار داشت: کاخ گلستان بسیار مورد توجه پژوهشگران و دانشگاه هاست؛ برای اینکه مخزن نسخ خطی، اسناد تصویری و اسناد خطی دارد و موضوعات بسیار گسترده ای برای پژوهش در این مجموعه مطرح می شود. بنا بر این معتقدم کاخ گلستان به عنوان مرکز اندیشکده قاجاری شناسی بشمار می رود و اگر کسی بخواهد راجع به دوره قاجار مطالعه کند نمی تواند کاخ گلستان را نادیده بگیرد. بنا بر این فکر می کنم این امکان وجود دارد که کاخ گلستان با جذب پژوهشگران یک مجله تخصصی داشته باشد و بصورت مداوم یافته های جدید پژوهشگران در آن منتشر شود.
/ ی ۵۷
منبع: ftour.ir
