به گزارش تور مسافرتی، کاروانسرای جهانی خان در شهرستان طبس با معماری اعجاب انگیز بادگیرها و شاه نشین برای بازدید گردشگران چشم نوازی می کند.
خبرگزاری مهر، گروه استان ها: ساخت کاروانسراها بعنوان آثار منحصر به فرد معماری، یادآور نیاکان هوشمند و هنرمند ماست که در جای جای این سرزمین پهناور ایران قرار گرفته اند و از جاذبه های گردشگری بخصوص برای توریستهای خارجی به شمار می روند.
کاروانسراها برای استراحت کاروان ها و مسافرانی ساخته شدند که در راه های باستانی و تاریخی رفت و آمد داشتند همینطور این بناها نقش مهمی در مبادلات اقتصادی و فرهنگی بین کشورها و تمدن های کهن ایفا کردند.
کاروانسرا یا رباط خان در حاشیه جاده قدیم طبس به یزد و در فاصله ۱۲۰ کیلومتری شهر طبس قرار دارد. منطقه ای که در گذشته از مناطق کاروانی بسیار مهم بشمار می رفته چونکه آخرین منزلی بوده که از نعمت آب برخوردار بوده و بعد از آن، کویر پهناور و خطرناک بدون آب بر سر راه کاروانیان بوده است.
کاروانسرای خان با پلانی مشابه کاروانسرای کلمرز نمونه ای منحصربه فرد از الگوی شترخان رواق دار است؛ با این تفاوت که در کاروانسرای خان در پس فضای رواق دار شترخان، اتاقی وجود ندارد.
معماری شگفت انگیر «خان»
یکی از خصوصیت های معماری هنرمندانه این کاروانسرا، کالبد فضایی مجموعه بادگیر و گنبد شاه نشین آن است. فضای شاه نشین گنبدخانه ای در ضلع جنوبی و مقابل ایوان جنوبی بنا است که از راه درگاهی سه دری به اتاقی با یک بادگیر منتهی می شود.
صفاء السلطنه در سفرنامه خود از منزل و کاروانسرای خان یاد کرده است و آورده است که کاروانسرایی است دارای بادگیر که در دوره قاجار توسط حاج محمد ابراهیم تاجر لاری ساکن یزد در سال ۱۲۷۱ هجری ساخته است.
این کاروانسرای متعلق به دوره قاجار در سال ۱۳۷۹ با شماره ثبت ۲۷۵۲ بعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی طبس بیان نمود: ایران جز چند کشور اول جهان با بیشترین پیشینه تاریخ و تمدن در میان تمام کشورهای جهان و از نظر تعداد میراث ثبت شده جهانی در میان کشورهای برتر دنیا قرار گرفته است، در ایران بیشتر از ۳۰ هزار جاذبه گردشگری، طبیعی و فرهنگی وجود دارد.
عرب اضافه کرد: کاروانسرای خان که در لیست نهایی کاروانسرای ثبت جهانی قرار دارد، دارای فضاهای گوناگونی شامل هشتی ورودی، حیاط، اصطبل و حجره هایی در اطراف حیاط، شاه نشین و بادگیر است و تزئینات آجری و بادگیر بسیار زیبا و چشم نوازی دارد.
وی خاطرنشان کرد: قدمت این بنای تاریخی پرارزش در ارتباط با دوران صفویه – قاجاریه بوده که در مجاورت بنا، فضاهای با ارزش دیگری مانند حوض انبار و قلعه در ارتباط با دوره صفوی واقع شده است.
یکی از خصوصیت های معماری این کاروانسرا، کالبد فضایی مجموعه بادگیر و گنبد شاه نشین آن است و وجود دو طاق در دو گوشه محل اتصال این حجم به بنا، بر زیبایی و استقامت آن افزود است.
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی طبس بیان نمود: فضای زیر بادگیر و شاه نشین یا فضای زیر گنبد هم از زیبایی خاصی برخوردار می باشد بخصوص که در آجرکاری های نماهای داخلی آنها از گل چین هایی استفاده شده که بر زیبایی کار افزوده است.
