به گزارش تور مسافرتی، انجام دستورالعمل ها و آئین نامه های مختلف در حوزه بناهای تاریخی، برنامه مشترک با سازمان های دیگر و احیای شوراهای فنی استان ها همچون اقدامات اداره محوطه و بافت های تاریخی در سال ۱۴۰۲ بود.
به گزارش تور مسافرتی به نقل از مهر، اداره کل حفظ و احیا بناها، محوطه و بافت های تاریخی در سال ۱۴۰۲ اقداماتی در جهت محافظت از بناهای تاریخی انجام داده است که بعضی از آنها قابل ذکر است هر چند می توانسته این اقدامات منجر به اتفاقات مهم تر و پایدارتری باشد.
یکی از این اقدامات بررسی و تهیه گزارش وضعیت بناهای تاریخی در اختیار دستگاههای اجرایی می باشد. حسب تکلیف ماده ۱۳ قانون حمایت «دستگاه های اجرایی و نهادها مکلفند هزینه های در ارتباط با پژوهش، حفاظت و مرمت آثار ثبت شده در اختیار و یا در حیطه مبحث تخصصی همان دستگاه را از محل اعتبارات خود تأمین کنند.» در این خصوص با عنایت به نبود بانک اطلاعاتی روشن از وضعیت مالکیت بناهای غیرخصوصی، با پیگیری از بالغ بر ۷۰ دستگاه اجرایی و استانی مبادرت به پایش و تهیه بانک اطلاعاتی این ابنیه به منظور پیگیری تحقق تکالیف دستگاه ها و نظارت و پایش عملکرد حفاظت و مرمت این بناها شده است.
حسب پایش انجام شده در سال ۱۴۰۲ از بالغ بر ۱۴۰۰۰ بنا و اثر ثبتی (به غیر از محوطه های تاریخی) بالغ بر ۴۰۰۰ اثر دارای مالکیت غیر خصوصی است. حدود ۲۰۰۰ اثر در مالکیت و اختیار دستگاه ها و نهادها و حدود ۱۹۰۰ اثر دارای مالکیت وقفی پایش شده است. همراهی دستگاههای اجرایی و نهادها در زمینه انجام این تکلیف قانونی باعث توسعه و رشد مرمت بناهای تاریخی در کشور می شود.
احیای شوراهای فنی استان ها
نظر به اهمیت تصمیم سازی و تصیمم گیری در مورد طرح ها و برنامه های حفاظت و مرمت و ممانعت از تصمیم گیری های فردی در سال ۱۴۰۲ کلیه شوراهای فنی استان ها تعیین تکلیف و ابلاغ اعضای آن صادر شد و شوراها آغاز به تشکیل شد بگونه ای که پارسال در حوزه بناهای تاریخی ۷۰ پروژه مرمت در این شوراها بررسی شده است. اهتمام معاونت میراث فرهنگی، بهره گیری از طرفیت شوراهای فنی استان ها متشکل از متخصصین مختلف به منظور ارتقا سطح کیفی اقدامات مرمتی است.
در این راستا و مقارن با برنامه های روز جهانی بناها و محوطه های تاریخی «نشست سراسری اعضای شوراهای فنی ادارات کل استانی» به منظور ایجاد هم افزایی و وحدت رویه با تبیین حدود عمل و انتظارات از شوراها با حضور قائم مقام وزیر و معاون میراث فرهنگی برگزار می گردد
تسهیلات مرمت و مقاوم سازی
کسب مصوبه شورای پول و اعتبار برای «تسهیلات مرمت و مقاوم سازی کلیه ابنیه در بافت های تاریخی» و وام ودیعه مسکن برای دوره مرمت؛ با همکاری وزارت راه و شهر سازی و شرکت باز آفرینی شهری که منجر به تعریف تسهیلات مرمت برای نخستین بار در کشور در سیستم بانکی و پذیرش اسناد مالکیتی بناهای تاریخی در سیستم بانکی کشور شد. وزارت میراث به دنبال افزایش میزان تسهیلات و کاهش نرخ بهره آن به منظور بهره مندی و استقبال ساکنان بافت های تاریخی است
دستورالعمل مطالعات فرهنگی و تاریخی
تهیه دستورالعمل مطالعات فرهنگی تاریخی و تهیه پیوست میراث فرهنگی، از قانون برنامه چهارم توسعه و آیین نامه اجرایی بند ج ماده ۱۱۴ این قانون از سال ۱۳۸۶ که «کلیه دستگاههای اجرایی مشمول قانون برنامه چهارم توسعه مکلفند پیش از اجرای پروژه های بزرگ عمرانی و در مرحله امکان سنجی و مکان یابی نسبت به انجام مطالعات فرهنگی – تاریخی در مکان اجرای طرح اقدام کنند» که طبق ماده ۲ آن باید این مطالعات در چارچوب دستورالعمل تهیه شده توسط میراث فرهنگی باشد.
همچنین ماده ۱۰۰ قانون برنامه ششم که تهیه و الحاق پیوست تخصصی میراث فرهنگی را برای طرح های توسعه ای بزرگ و مهم در حوزه های زیر بنایی و خدماتی مورد تاکید قرار می دهد. با همکاری پژوهشگاه میراث فرهنگی «دستورالعمل اجرایی مطالعات فرهنگی – تاریخی و پیوست میراث فرهنگی برای طرح های توسعه ای و عمرانی کشور» تدوین و ابلاغ گردید. در این ارتباط با ایجاد شورای فنی طرح های عمرانی در وزارت پارسال ۱۸ پروژه عمران ملی و منطقه ای در حوزه های سدسازی، خطوط انتقال و… تعیین تکلیف شد
برنامه مرمت مشترک با سازمان های دیگر
در راستای تفاهمنامه منعقده با سازمان اوقاف و امور خیریه در سال ۱۴۰۲ برای برنامه مشترک دو ساله برای مرمت ۵۰ بنای تاریخی در استان ها، برنامه ریزی و اقدامات شروع شد
برنامه مشترک با بنیاد مسکن حسب تکالیف بنیاد مسکن انقلاب اسلامی بخصوص در قانون حمایت مصوب ۱۳۹۸، به دنبال تفاهمنامه منعقده با بنیاد، بسته اقدام مشترک برای حفاظت و احیا، ۱۰۰ روستاهای تاریخی مشترک با بنیاد مسکن و معاونت گردشگری و صنایع دستی تهیه و درحال توافق نهایی است.
دستورالعمل مدیریت بهره برداری پشتیبانی و نگهداری بناهای تاریخی
حسب تکلیف ماده ۲ قانون حمایت مصوب سال ۱۳۹۸ در خصوص «ظرف مدت یک سال بعد از تصویب این قانون، دستورالعمل های مورد نیاز برای مدیریت بهره برداری، نگهداری و پشتیبانی بناها، اماکن و بافتهای تاریخی فرهنگی با اولویت واگذاری فعالیت ها به بخش غیردولتی را تهیه و ابلاغ کند» تدوین دستورالعمل مدیریت بهره برداری پشتیبانی و نگهداری بناهای تاریخی با همکاری مراکز علمی و دانشگاهی کشور پارسال آغاز و در مراحل نهایی است.
آئین نامه نظام فنی و اجرای بناها و بافت های تاریخی
در راستای اقدامات قبلی انجام شده و تکلیف سازمان برنامه و بودجه در ماده ۶ قانون حمایت در خصوص «سازمان برنامه و بودجه کشور مکلف است با همکاری سازمان، وزارت راه و شهرسازی و بنیاد مسکن انقلاب اسلامی ظرف مدت یک سال بعد از تصویب این قانون نسبت به تهیه نظام فنی و اجرایی اختصاصی در ارتباط با بناها و بافتهای تاریخی فرهنگی اقدام نموده و به تصویب هیأت وزیران برساند.» پیش نویس این آیین نامه تهیه و برای سازمان برنامه ارسال و در جلسات کارشناسی مورد بررسی قرار گرفت.
انجام بالغ بر ۳۰۰ پروژه حفاظت و مرمت در بناها و محوطه های تاریخی، آغاز تدوین ۱۰ ضابطه اختصاصی بافت های تاریخی و بررسی ۲۴ ضابطه اختصاصی درحال تهیه برای بافت های تاریخی کشور، پیگیری تشکیل شهرداری بافت های تاریخی با مکاتبه و درخواست وزیر میراث فرهنگی از وزیر کشور و رئیس سازمان امور اداری و استخدامی؛ بررسی و اعلام نظر در مورد ۱۱۶ طرح و برنامه برای ۲۴ جلسه شورایعالی معماری و شهرسازی از راه شرکت در کمیته های فنی و عرضه نظرات پشتیبان در شورایعالی معماری و شهر سازی همچون اقدامات دیگر است.
همچنین پارسال در چارچوب مشارکت با مردم برای مرمت بناهای تاریخی دارای مالکیت خصوصی از محل منابع دولتی پارسال ۳۵ پروژه مشارکت انجام پذیرفت. رویکرد اداره کل پارسال مشارکت برای حفظ سکونت در خانه های تاریخی موجود در بافت های تاریخی بعنوان پیشران احیا بافت های تاریخی بود و با تمرکز بر پشتیبانی از خانه های تاریخ موجود در ماسوله، شیراز و همدان انجام شد.
