تور مسافرتی: مجموعه آرامگاه یا آستانه شاه نعمت الله ولی در شهر ماهان از فاخرترین و زیباترین مجموعه های تاریخی کشور و استان کرمان متعلق به اوقاف و از دید کارشناسان شایسته ثبت جهانی بشمار می رود اما بواسطه این که اعتبار اختصاص یافته کفاف حفاظت و مرمت آنرا نمی دهد، گرفتار برخی لطمه ها، تخریب ها و نابسامانی ها شده است.
به گزارش تور مسافرتی به نقل از خبرگزاری ایرنا، شهر ماهان در ۳۰ کیلومتری شمال شرق کرمان به واسطه آثار تاریخی و طبیعی مانند باغ ثبت جهانی شاهزاده و داشتن آب و هوایی ییلاقی از مناطق گردشگری و پر رفت و آمد استان کرمان به حساب می آید.
اما مجموعه کم نظیر و پرارزش آرامگاه شاه نعمت الله ولی ماهان نیز آوازه مشهوری دارد که افراد زیادی در طول سال از این بنا بازدید می کنند؛ بنا بر استنادها ساخت این مجموعه در نیمه اول قرن نهم و در دوران تیموری و سال ۸۴۰ هجری قمری شروع شده و طی ۶ قرن تا اواخر قرن چهاردهم ادامه یافته است.
عمارت تاریخی مرقد شاه نعمت الله ولی، با احتساب صحن ها و رواق های اطراف آن حدود ۶ هزار متر مربع وسعت دارد و شاهکاری از هنر معماری شش قرن اخیر با ترکیبی از فضای معماری مقبول و باغ سازی به حساب می آید که فضایی بسیار فرح انگیز و صفایی عارفانه را تقدیم به بازدیدکنندگان می کند.
طی روزهای اخیر تصاویری در شبکه های اجتماعی انتشار یافته که حاکی از ریزش برخی کاشی ها، ترک خوردگی دیواره و برخی نابسامانی های محیطی در بنای مجموعه شاه نعمت الله ولی است؛ وضعیتی که زیبنده چنین بنای با ارزش تاریخی و فرهنگی نیست.
البته مالکیت مجموعه شاه نعمت الله ولی به علت وقفی بودن در اختیار اداره اوقاف است، اما به لحاظ این که بنا در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ در لیست آثار ملی قرار گرفته، از میراث فرهنگی علل مشکلات و کم توجهی به این مجموعه را جویا شدیم.
ضرورت مرمت مستمر
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان کرمان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا در این حوزه اظهار داشت: مجموعه تاریخی شاه نعمت الله ولی ماهان بر مبنای اعتبارات اختصاص یافته مرمت می شود و گاهی این اعتبار برای کارهای مرمت و ساماندهی این مجموعه کافی است و برخی سال ها نیز کفاف هزینه ها را نمی دهد و کارها برای سال بعد پیگیری می شود.
محسن موحدی خاطرنشان کرد: استقامت بخشی، مرمت کاشی ها، مناره ها، گنبد و بدنه بنای شاه نعمت الله ولی در طول سالهای متمادی در قالب اعتبارات محدودی که اختصاص می یابد، صورت می گیرد اما اگر مشارکت از سوی متولی این مجموعه صورت گیرد ما در بحث نگهداری و مرمت این بنا موفق تر خواهیم بود.
گنبد آرامگاه شاه نعمت الله ولی وی تصریح کرد: به مرور زمان، آفتاب، باد و عوامل مختلف جوی، حوادث طبیعی و تاثیرات حضور بازدید کنندگان مرتب در تخریب آثار تاریخی دخیل هستند، ازاین رو چنین مجموعه های بزرگی همواره مرمت مستمر می خواهند و باید همیشه تحت مراقب قرار گیرند، البته که احتیاج به بودجه دارد.
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان کرمان افزود: در بناهای تاریخی، اداره میراث فرهنگی نهایت اهتمام خویش را می کند تا بنا حفظ شود، اما مرمت کامل و بازگشت به چرخه گردشگری احتیاج به سرمایه گذار دارد همانطور که این اتفاق برای باغ فتح آباد کرمان رخ داد.
اعتبار صفر
وی تصریح کرد: برای مرمت و ساماندهی مجموعه شاه نعمت الله ولی به یاد نمی آورم هزینه ای از سوی اوقاف شده باشد، البته این نهاد نیز قوانین و مقررات خاص خود و محدودیت هایی دارد.
موحدی اظهار داشت: امسال تابحال اعتباری برای مرمت و حفاظت مجموعه شاه نعمت الله ولی از سوی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی تابحال اختصاص داده نشده است.
وی عنوان کرد: آثار تاریخی مانند مجموعه شاه نعمت الله ولی به صورت مرتب تحت نظارت و بازدید کارشناسان میراث فرهنگی کرمان قرار دارد و اگر مشکل فوری پیدا شود به سرعت رسیدگی می شود؛ این اتفاق در سالهای گذشته برای همین بنا رخ داده است.
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان کرمان ضمن اشاره به ریزش کاشی کاری گنبد مقبره شاه نعمت الله ولی در سالهای گذشته بیان نمود: مرمت کاشی کاری های گنبد توسط استادان مجرب انجام شده است، اما چون کاشی ها گرفتار لطمه می شوند باید هر سال به آنها رسیدگی شود.
وی اضافه کرد: زائرخانه مجاور آرامگاه شاه نعمت الله ولی طی سالهای قبل مرمت شده است و این مجموعه اینک با کاربری اقامتی و پذیرایی فعالیت می کند.
مجموعه ای با ارزش ثبت جهانی
موحدی خاطرنشان کرد: مجموعه شاه نعمت الله ولی مجموعه ای با ارزش است حتی ارزش ثبت جهانی دارد و نیاز دارد تا کاربری های فرهنگی متناسب با شان این مجموعه تاریخی صورت گیرد.
به گزارش تور مسافرتی به نقل از خبرگزاری ایرنا برپایه آن چه در رابطه با سید نورالدین شاه نعمت الله ولی عارف و شاعر نامی ایران آمده، وی سال ۷۳۰ هجری در ایران متولد شده است، البته در مورد محل دقیق تولد وی اتفاق نظر نیست و برخی استنادها نیز محل تولد وی را به حلب سوریه نسبت داده اند.
شاه نعمت الله علوم مقدماتی را نزد شیخ رکن الدین شیرازی تحصیل کرد و چون علوم ظاهری طبع او را قانع نمی کرد سال ها به ریاضت و تزکیه باطن مشغول شد و به دنبال مراد به سیر و سفر پرداخت.
این عارف نامی به دستور شرع مقدس سخت پایبند بود و به سرودن شعر نیز همت می گماشت که مشهورترین اثر وی دیوان اشعار اوست که مشتمل بر ۱۲ هزار بیت از قصیده ها، غزل ها، مثنوی ها و رباعیات است.
شاه نعمت الله به شهر های مختلفی سفر کرد و ۲۵ سال آخر عمر خویش را در ماهان از شهر های کرمان گذراند که در سال ۸۴۳ ق نیز همانجا دیده از جهان فروبست.
منبع: تور مسافرتی
