به گزارش تور مسافرتی لاریجانی اظهار داشت: بااینکه تابحال کشورهایی مثل ترکیه، امارات، مالزی در بازارهای گردشگری ایران مثل عمان و عراق، حضور داشتند ولی رقابت جدی با ایران نداشتند اما الان قصد تصاحب این بازارها را دارند.
محمد ابراهیم لاریجانی مدیرکل سابق بازاریابی و تبلیغات گردشگری به خبرنگار مهر اظهار داشت: بررسی تحولات گردشگری منطقه و کشورهای همسایه و نگاهی به وضعیت کشورمان سه موضوع حائز اهمیت را باید جدی گرفته شود نخستین موضوع این است که تقریباً همه کشورهای همسایه و رقیب از یک ماه پیش کارهای بازاریابی و تبلیغات را البته با روش های نرم و بی صدا و معطوف به هدف و بیشتر b۲b و G۲G و حتی G۲B و B۲G آغاز نموده اند. بنظر می رسد ایران هم کم کم باید شروع کند و در این ارتباط بخش بازاریابی و تبلیغات وزارت میراث فرهنگی و گردشگری بیش از هر زمان دیگری نقشی تاریخی بر عهده دارد. چونکه اساساً اقدامات بازاریابی در حین و پساکرونا سازوکار جدیدی را می طلبد که باید برای نخستین بار طراحی شود.
وی اضافه کرد: موضوع بعدی در رصد اقدامات گردشگری کشورهای همسایه و بررسی گزارش هایی که عوامل رسمی و غیر رسمی در خارج از کشور اعلام می کنند، دو نکته قابل تأمل و البته نگران کننده را به دنبال دارد. نکته اول اینکه کشورهایی مثل ترکیه، امارات، مالزی اساساً با ما رقابت نمی کردند به عبارتی بااینکه این کشورها در بازارهای سنتی ایران مثل افغانستان آذربایجان پاکستان عمان و عراق، حضور داشتند ولی رقابت جدی و فرسایشی با ایران نداشتند و معمولاً با قیمت های بالاتر از ایران هم در بازار بودند و سهم خودرا می بردند. از طرفی بخش خصوصی گردشگری ایران هم کار خودش را می کرد و حتی در بازارهای هدف سنتی آنها؛ مثل اروپا، گوشه ای از بازار خودرا داشت. اما الان شاهدیم که کشورهای همسایه بطور جدی علاوه بر اینکه بازار سنتی خودرا حفظ می کنند و برایش برنامه دارند در بازارهای سنتی ما هم وارد شده اند و قیمت ها را کاهش داده اند و با کارگزاران و توراپراتورهای این کشورها جلسه می گذارند به عبارتی هم در سطح دولتی و هم در سطح بخش خصوصی کارزار تبلیغاتی خودرا به راه انداخته اند. در واقع شواهد نشان میدهد کشورهای همسایه قصد رقابت دارند.
می خواهند دبی و تفلیس از چابهار و کیش ارزان تر شود لاریجانی اظهار داشت: این نگرانی و تهدید متصور است که کشورهای رقیب با چهار عنصر تنوع محصول، کاهش قیمت، تبلیغات پرحجم و ایجاد دسترسی های مناسب حمل نقل هوایی؛ بازارهای سنتی ایران مثل عمان و عراق و افغانستان و پاکستان و قسمتی از بازارهای اروپایی ما را هم در اختیار بگیرند. به عبارتی ترکیه امارات و حتی مالزی و برخی کشورها مثل گرجستان ارمنستان و باکو؛ که انگیزه زیادی برای جبران خسارت وارده ناشی از کرونا دارند؛ حالا نه فقط با تنوع محصول و کاهش قیمت، بازارهای قبلی خودرا مثل اروپا و روسیه و چین و غیره حفظ خواهند کرد بلکه به بازارهای سنتی ما مثل باکو، مسقط افغانستان پاکستان و حتی به عراق هم نفوذ خواهند کرد. موضوع نگران کننده تر این است که به جز تبلیغات و صرف منابع مالی و عناصری که ذکر شد؛ اقدامات مدیریتی غیر مالی گسترده ای را هم در پیش دارند که بسیار تأثیر گذار خواهد بود.
این کارشناس گردشگری اظهار داشت: نکته دوم در این بخش آن است که ترکیه، امارات و کشورهایی که ذکر شد روی توریست ایرانی حساب ویژه ای باز کردند چون شاید هر توریست ایرانی برایشان به لحاظ هزینه کرد سه برابر توریست اروپایی و توریست سایر کشورها آورده مستقیم مالی و هزینه ای داشته باشد. کشوری مثل ترکیه یا امارات یا قطر و حتی آذربایجان و ارمنستان با تجربه خوبی که در ایجاد زنجیره تامین دارند و با ایرلاین های قوی و اتحاد بخش خصوصی که گاهی روش خرید بلیط پرواز در ازای اقامت رایگان را هم پیش می گیرند؛ بطور قطع قیمت را به جایی می رسانند که باکو، آنتالیا، دبی یا تفلیس ارزان تر از چابهار و کیش و شیراز شود. مگر گران تر شدن دلار به کمک ما بیاید که آن هم تأثیرات ویران گر خودرا دارد. بیم آن می رود که در حین و پسا کرونا؛ کشورهای همسایه و رقیب نه فقط تورهای ورودی بلکه گردشگری داخلی ما را هم تصاحب کنند. بدین سبب برنامه ریزان دولتی و فعالان بخش خصوصی باید بدانند که باز شدن مرزها و عادی شدن شرایط، شمشیر دولبه ای است که ممکنست نه فقط منتج به جذب توریست ورودی نشود بلکه توریست داخلی هم با بهره گیری از خدمات کارگزاران خارجی؛ جذب تنوع محصول و قیمت های مناسب سفرهای خارجی شوند.
راه حل های مادی کارگر نیست
وی اضافه کرد: برای برون رفت صنعت گردشگری از بحران کرونا، چه در تور ورودی چه خروجی و چه داخلی؛ فقط راهکارهای مادی و مالی کارگر نیست مثل اینکه فقط به وام یا به یارانه سفر و یا کمک بلاعوض فکر نماییم بلکه بنظر می رسد باید به راهکارهای غیر مالی روی آوریم. چاره هایی از جنس اصول و مفاهیم بنیادین دانش گردشگری و بهره گیری از دانش و اصول صنعت و تجارت. مفاهیمی همانند تنوع محصول، توزیع سفر؛ محصولات مکمل، تورهای ترکیبی تلفیقی؛ گردشگری کم شتاب. گردشگری تجربه گرا و محصولات متمایز، بزرگ کردن بازار توجه به توسعه عرضه همزمان تحریک تقاضا که از مفاهیم و مبانی علوم گردشگریست. هرچند بکارگیری این مبانی نیاز به افرادی دارد که این مفاهیم را فقط در کتاب و دانشگاه نخوانده باشند بلکه در عمل و بازار نحوه پیاده سازی آنرا دیده و لمس کرده باشند. یا مفاهیمی که در صنعت و تجارت و مدیریت راهبردی وجود دارد همانند یکپارچگی افقی و عمودی، توسعه رو به بالا یا پایین، حتی ادغام ها و ائتلاف های راهبردی و کنسرسیوم ها (که بیش از هر زمانی نیاز به این استراتژی حالا احساس می گردد) و یا دانش و مهارت کوبرندینگ؛ بازاریابی چریکی؛ شبکه ای، یا طراحی کانال های توزیع یا استراتژی رهبری بازار (تمایز قیمت) و یا ارزیابی ماتریس سهم بازار و تعیین جایگاه فعلی ما و یا بهره گیری از ظرفیت های مالی و اقتصادی سایر بخش ها و حوزه های سفر، حمل نقل، بیمه، بانک و حتی ظرفیت های شهری و پزشکی و اوقات فراغت. و ده ها مفهوم و اصولی که اتفاقاً ما در گردشگری با آن ناآشنا هستیم ولی در صنعت و تجارت بخوبی از این استراتژی ها، مفاهیم و اصول علمی استفاده می شود.
وی معتقد است: وقت آن رسیده که معاونت گردشگری چاره نشان دهد و گفتمان بین دولت و بخش خصوصی را عوض کند و از ارائه راهکارهای پیش پا افتاده مالی که جز مقروض تر شدن صنعت؛ نتیجه دیگری ندارد بیرون بیاید و گردشگری را به سمت ادبیات و گفتمان مدیریت صنعتی گردشگری هدایت کند و مفاهیم و اصول علمی گردشگری و صنعت و تجارت و مفاهیم مدیریت راهبردی را در برنامه ریزی های گردشگری استقرار دهد. اگر از این برهه جا بمانیم و نتوانیم عالم پس از کرونا و ارتقای مورد نیاز سطح مدیریت و تنظیمات لازم پساکرونایی را درک نماییم تهدیداتی که متوجه ماست به وقوع خواهد پیوست و یک عقب ماندگی چند ساله را در از دست دادن بازارهای ورودی و داخلی بر صنعت گردشگری تحمیل خواهدنمود که تا سال ها کسی توان رفع و حل آنرا نخواهد داشت. امیدوارم که ریشه این عقب ماندگی از این دوره مدیریتی به ارمغان نماند.
منبع: تور مسافرتی
