تور مسافرتی: «در اینجا ما روی زیلو می نشینیم و افتخار هم می کنیم». این جمله را ۲۰ سال قبل رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار مسئولان و کارگزاران نظام گفتند.
۲۱ مرداد امسال هم روزنامه جام جم در گزارشی، این روایت را منتشر کرد: یکی از زیلوبافان قدیمی میبد در سفری که رهبر انقلاب به یزد داشتند و در دیدار با نخبگان این شهر، پرسید: «چرا از تولید زیلو با آنکه یک فرش ایرانی است، حمایت نمی شود؟» پاسخ رهبر معظم انقلاب به این پرسش، یک جواب ساده بود با هزار پیام: «من که نمی توانم اصرار بکنم ولی من باید یک کار فرهنگی انجام می دادم که دادم. تمام حسینیه و منزل خودم را زیلو کردم. انتظار دارم دیگران هم این کار را بکنند.»
همچنین نوروز سال ۹۶، مقام معظم رهبری در حالی در قاب تلویزیون برای پیام نوروزی دیده شدند که روی میز کنارشان «ترمه» یزد بود و زیر پایشان «زیلو»ی میبد. ایشان سال ۹۶ را سال «اقتصاد مقاومتی؛ تولید و اشتغال» نامگذاری کردند.
اما سرگذشت این زیلوها شنیدنی است. آنچه در ادامه می خوانید، گزارش خبرنگار ایسنا از دل کارگاه هایی است که محصولشان حالا جهانی شده است.
***
شال سبزی را که به کمرش بسته سِفت می کند. قامتش خم می شود و نخ را از بین تار و پودها رد می کند. صدای کوبیدن شانه روی نخ می پیچد و نقش سرو کمی قد می کشد. کودکی اش را بجای مدرسه، پشت دستگاه زیلوبافی تمام کرده و حالا ۶۲ سال است که دنیایش در رنگ و نخ خلاصه می شود.
«سیدرضا» سواد خواندن و نوشتن ندارد و هر چقدر که زیلو ببافد پول می گیرد. هر ماه چیزی حدود ۲ تا ۵/ ۲ میلیون تومان دستش را می گیرد تا شکم هفت سر عائله اش را سیر کند. پس از همه این سال ها و هشت ساعت کارِ روزانه هنوز بیمه هم ندارد: «چاره ای نیس. خدا می دونه با این پولی که درمیارم چطور زندگی میکنم». جمله اش را می گوید و باز هم خم و راست می شود. کمرش را هم برای همین بسته تا مبادا درد بگیرد.
سیدرضا و بافنده های دیگر هر کدام در خانه هایشان دستگاه کوچکی دارند اما از وقتی سفارش های بزرگ، بیشتر و تعداد بافنده های کاربلد، کمتر شده، «محمدآقا»، «سیدرضا»، «آقا حسین»، «فتح الله خان» و «عباس آقا» همراه پنج بافنده دیگر دور هم جمع شده اند تا کارها روی زمین نماند.
زیلوهایی که می بافند بزرگ هستند؛ بیشترشان ۳ در ۱۲ است و معمولا بافتن هر کدام یک ماهی از وقتشان را می گیرد. حالا ۱۱ سالی می شود که این ۱۰ بافنده جمعشان جمع است. بامداد ها خورجین های بافته خودشان را ترک موتور پهن می کنند و تا کارگاه می رانند. کمِ کم ۶۰ سال سن دارند. برخی هم بیشتر. هر روز هشت ساعت خم و راست می شوند تا جانِ دستبافته های گیاهی دیارشان را زنده نگهدارند.
بافنده های فعال در تعاونی زیلوبافان، بالای ۶۰ سال سن دارند
منبع: تور مسافرتی