تور مسافرتی: «گل یا پوچ» روی یک بازی بومی و آشنا دست گذاشته و در میان مسابقه هایی که با ساز و آواز و خنده های بلند، تزئین شده و یا اطلاعات عمومی مخاطب را به چالش می کشند، هم ساده است و هم متمرکز. بارزترین خاصیت آن نیز، حضور درست و در چهارچوب مهران مدیری در قالب میزبان است.
به گزارش خبرنگار سینمایی ایرنا، در روزگاری که رئالیتی شوها و برنامه های شبکه نمایش خانگی، کپی دسته چندم یک برنامه آن طرف آبی هستند، گل یا پوچ، بدیع و خلاقانه است. نکته مثبتی که اینروزها در بین انتقادات به این برنامه از قلم نمی افتد و گاهی حتی به عنوان بارزترین صفت این رئالیتی شو از آن یاد می شود.
این در صورتی است که گل یا پوچ نه فقط نان تازه بودن ایده خود، که نان یک ساختار منسجم و باکیفیت را می خورد. ساختاری که بطور مشخص دست به ریسک زده و همین هم به جذابیت چند برابری این اثر افزوده است.
گل یا پوچ؛ بازی بومی با ضرب المثل های ساده
دست گذاشتن روی چنین ایده ای، طبیعتا ریسک زیادی داشته است. در میان مسابقه هایی که یا با ساز و آواز و خنده های بلند، تزئین شده اند یا اطلاعات عمومی مخاطب را به چالش می کشند، گل یا پوچ هم ساده و آشناست و هم متمرکز. مسابقه ای که نیاز به توانایی و مهارت عجیبی ندارد و مبتنی بر تجربه، تمرکز و هوش است. از آنجایی این بازی را همه حداقل یک دفعه در دوران بچگی انجام داده اند، احساس همذات پنداری و این همانی برای مخاطب بسیار بیشتر می شود.
«گل یا پوچ» حتی برای نام قوانین نیز به سراغ ضرب المثل ها رفته(سنگ مفت، گنجشک مفت) تا حق مطلب را درباره ی بومی بودن و ایرانی بودن بازی ادا کند
گل یا پوچ با آنکه روی یک بازی بومی و آشنا دست گذاشته اما قوانینی را به بازی اضافه کرده تا آنرا مهیج تر کند. قوانینی ساده که نه فرم بازی را از حالت بومی خود خارج می کند و نه آنقدر آنها را پیچیده می کند که مخاطب نتواند به خاطر بسپارد. حتی برای نام قوانین نیز به سراغ ضرب المثل ها رفته «سنگ مفت، گنجشک مفت» تا حق مطلب را درباره ی بومی بودن و ایرانی بودن بازی ادا کند.
توجه به مهارت های ارتباطی، ارتباط چشمی و خلاقیت در استفاده از دست ها، نکات دیگری هستند که گل یا پوچ بالاتر از محتوا در فرم به آنها توجه زیادی کرده است. زوم دوربین روی حرکات دست شرکت کننده ها، کات های به جا و توجه به حرکات چشم آنها برای پیداکردن گل میان دستان رقیب از نکات قابل توجهی هستند که باز روی ایرانی و اصیل بودن بازی تاکید می کنند؛ به ویژه برای ما ایرانیان که خون گرمیم و ارتباطات غیرکلامی جزو لاینکف توجه ما در روابط انسانیست.
هوش آزمایی مخاطب و کار تیمی
شاید این طور به نظر برسد که بعد از دو قسمت علاقه مخاطب به تماشای مسابقه برای یافتن گل از بین می رود و نسبت به بازی سرد می شود اما تیم گل یا پوچ این مهم را با انتخاب درست شرکت کننده ها جبران کرده اند. شرکت کننده ها با دوربین آشنا هستند، هوش کلامی و هیجانی خوبی دارند و برای هر دست یک استراتژی خاص پیاده می کنند. این موجب می شود بازی در هر دور، به رغم ثابت بودن همه چیز، شکل متفاوتی به خود بگیرد و مخاطب را با هوش خود آزمایش کند. آرامش «گل یا پوچ» برعکس باقی برنامه ها که به دست زدن و تشویق کردن میهمانان وابسته است، این برنامه را خاص تر می کند.
مخاطب رفته رفته احساس می کند که بازی گل یا پوچ از یک بازی مبتنی بر حدس و گمان و شانس برای او تبدیل به یک بازی نیازمند تمرکز تجربه و هوش می شود. کار تیمی اهمیت پیدا می کند و تقلای هر دو تیم برای یافتن گل، مخاطب را نیز با خود همراه می کند.
تاکید رئالیتی شوها به حضور سلبریتی ها که تاکید بی جایی هم نیست، در گل یا پوچ کاملا شکل دیگری به خود می گیرد. رفته رفته مخاطب با بازیکنان آشنا می شود و از آنجاکه انتخاب بازی گل یا پوچ نیز درست بوده، این همذات پنداری موجب می شود به رغم ناشناخته بودن بازیکنان، نسبت به رفتار و واکنش آنها حساسیت شکل بگیرد و مخاطب با آنها همراه شود.
فضای قهوه خانه های قدیمی به میزبانی مدیری
آرامش گل یا پوچ برعکس باقی برنامه ها که به تهییج میهمانان یا دست زدن و تشویق کردن آنها وابسته بود، این برنامه را خاص تر می کند. آرامشی که موجب می شود مدیری چندین بار از حاضران درخواست سکوت کند و همین برای مخاطب امروزی که مدام در معرض صدا و شلوغی است، آرامش و تمرکز به همراه می آورد.
دکور و طراحی صحنه نیز وام گرفته از قهوه خانه های قدیمی است. طراح لباس نیز هوشمندانه عمل کرده و به جز شرکت کننده های خاصی که در هر قسمت روی آنها تمرکز وجود دارد (همچون آقای ادیب زاده) باقی شرکت کننده ها تیپی امروزی دارند و اهتمام نکرده با دستکاری پوشش آنها شکست پدرخوانده را تکرار کند. با اینحال قسمتی از مخاطبان به نور کم صحنه و تاریک بودن فضای مسابقه انتقاد داشتند.
در نهایت بارزترین خاصیت گل یا پوچ، حضور درست و در قالب مهران مدیری به عنوان میزبان است. مدیری در اینجا برخلاف دورهمی که تهیه کننده و اسکار که کارگردان بود، هیچ کدام از این دو نقش اصلی را برعهده ندارد و تنها میزبان است. همین نشان گر این است که کنترل کردن او به عنوان میزبان، تا چه میزان از ورود بی مهابای او به مسابقه جلوگیری می کند و همین نکته به پیش برد بهتر این مسابقه نسبت به باقی برنامه های مدیری کمک کرده است.
منبع: تور مسافرتی
